داعش ددەستپێکا هێرشێن خوەدا وەکی ئاگرێ مەزن بوو، چ هێزەکێ نەشیا خوە بەر ڤی ئاگری بگریت. ددەمەکێ کورتدا شیا دەوڵەتەکا مەزن دامەزرینن ل سەر ئەردێ سوریا و عێراق، لەشکرێن ڤان وەڵاتان نەشیان خوە ل بەر هێزا داعش راگرن، سەرەرایی هەبوونا چەکێ مەزن و پێشکەفتی دەستێ ڤی لەشکری دا. ب تنێ هێزێن کوردستانی شەرڤان ل رۆژئاڤا و پێشمەرگە باشوور شیان خوە راگرن و سەنگەر ب ساناهی چۆلنەکرن. لێ ژ بەر نەبوونا چەکێ پێتڤی ددەستی دا مەترسی دروست بوو، پشتی وەڵاتێن جیهانێ بریار دایی بەشەک ژ هاریکاریێن لەشکری بنێرن بۆ هێزێن کوردی، ئێدی داعش ژ دەوڵەتێ بەرەڤ نەمانێ چوو. هنارتنا ڤی چەکی ددەمەکێ دا بوو کە گەهشت بوو وی ئاستی ڤێ رێکخراوا درندە گەف ل زۆر وەڵاتان دکرن. وەڵاتێن جیهانێ ئەڤ هێزە ب مەترسی بوو سەر خوە ناساند، هێزێن کوردی ل سەر ئەردی ب نوێنەراتیا جیهانێ شەر دکر، دڤان شەران دا زیانێن مەزنێن مرۆڤی و مادی هەبوون، سەدەهان هێزێن کوردستانی بینە قوربان، ژێرخانا ئابوری وێران بوو، باژێرەکێ وەکی کۆبانێ ب تمامی هەرفت، وەڵاتێن هەڤپەیمان لەشکرێ وان ب تنێ جهێن بریارێ بوون و کێمترین زیان گەهایێ. راستی دا مفایێ وەڵاتێن بیانی شەرێ داعش گەلەک زێدەتر بوو ژ زیانێن گەهایێ، تایبەت مفایێن ئابوری و سیاسی. دناڤبرنا دەوڵەتا داعش و روخاندنا پایتەخێ وان سەر دەستێ هێزێن کوردستانی کارەکێ مەزن بوو مێژووێ دا هاتی تۆمارکرن. ئەو مەترسی راکر سەر خەلکێ وان وەڵاتان کە تەنانەت ژ دیتنا ڤیدیۆیێن ڤی شەری دا خەو چاڤا نەدکەفت. پشتی ڤێ خەباتا زۆر وەسا هزر دهات کرن کە ژ بەر ڤێ قوربانیا کوردان دایی ئێدی دێ جیهان رێز ل ڤێ قوربانیێ گریت، ئەگەر هەر چ نەبیت چ ئاستەنگیا دروست ناکەن کە کورد وان دەڤەرێن خوە رێڤەبەن ئەوێن ب خوین رزگارکری.
لێ مخابن زۆر پێ نەچوو دەمێ ریفراندۆما هەرێما کوردستان ریێ راستەقینە زۆر وەڵاتان دەرکەفت، بەشەک ژ وان وەڵاتان گلۆپێ کەسک هەلکر کە لەشکرێ عێراق ڤان هەمی دەڤەرێن رزگارکری کۆنترۆل بکەن جارەکا دی پێشمەرگە زڤری خالا دەستپێکی. دەمەکێ دا هزاران پێشمەرگە بین قوربانی ڤان دەڤەرا. ئەڤرۆ رۆژئاڤایێ کوردستان ب هەمان دەرد و سیناریۆیا باشوورێ کوردستان و خرابتر دەرباز دبیت. پشتی هەلکرنا گلۆپێ کەسک ژ لایێ هەڤپەیمانان بۆ تورکیا عەفرین هات داگیرکرن، ئەڤرو هێرشەکا دی یا هەمان رەنگ هەیە بۆ داگیرکرنا دەڤەرێن دی یێن کوردستانی. هەڤپەیمانێن کوردان تایبەت ئەمریکا بەردەوام کورد ب دۆست و هەڤپەیمان ددان ناسین دەمێ گەرمە گەرما شەرێ داعش دا. لێ ئەڤرۆ بێ هەڵویستە، دۆستەکێ خراب و بێ وەفا و بەرژوەندیخاز دەرچوو. ئەنجامێن دویماهیکێ شەرێ داعش هێدی هێدی دەردکەڤیت کە ژ بلی هندێ کورد ب پاڵەوان و شەرکەرێن زیرک هاتن ناسین چ تشتەکێ دی زێدە نەبوو، زیانێن مەزنێن مرۆڤی و مادیی بۆ کوردان و بەرهەمیش بۆ وان ئەوێن مالێن خوە رینشتی. یا جهێ ئەسەف و بەحسکرنە زۆر خالێن خراب ناڤا دەسەڵاتدارێن کوردیی هەیە تایبەت ناڤا مالا کوردیی کە تژی ناکۆکیە. هەر ڤێ وەکریە پشتی وان سەرکەفتنێن لەشکری دگەل تیرۆر دەست هاتی رێکێن سیاسی نەشێین دروست سەرەدەری بکەین و بپارێزین خوە ئەگەر هەلبژارتنا کێمترین زیان با. هەر ڤێ وەکریە نیڤەیا ئەردێ باشوور و نوکەش ئەردێ رۆژئاڤا ژ دەست بدەین. ڤیابا دەمێ بوری رێککەفتن و براینیەکا موکم دناڤبەرا حکومەتا هەرێم و رێڤەبەریا رۆژئاڤا پەیدا ببا که هەردوو پێتڤی هەڤدو بین. لێ مخابن ئەڤی دەمێ نازک ئەڤە نەهات دیتن. عینادییا کوردا دسیاسەتێ دا دگەل هەڤدوو، خوەش باوەریا کوردان، دووڕییا هەڤپەیمانان، ئەڤە هەمی کێشەکا مەزنە کە ئەڤرۆ گەهشتینە ڤی حالی و ب دەستێ ڤاڵا و تژی خوین دەرکەفتین.
(گووتار دەربڕینا بۆچوونا نڤیسکارانە، نەیا سایت و گووتارنامەیا رۆژئارتیکڵ)