پێشکەفتنا هەر کۆمەڵگەهەکێ د هەمی سەکتەران دا ب هەبوونا پەروەردە و فێرکرنەکا دروستە. ئەڤەش پێتڤیە ژ هەر تاکەکێ بهێت دەست پێکرن، ب جۆرەکێ کە ناخ و دل و دەروونێ وان بهێت گوهارتن. پەروەردە و فێرکردنەک ب جۆرەکێ کە پر بیت ژ زانست، رەوشەنبیری، داهێنان، رەوشت بەرزی، ڤیانا خاک و نشتیمان، گیانێ پێکڤە ژیانێ و…هتد. ئەڤەش هەمی دکەڤیت دخزمەتا مرۆڤایەتیێ دا. ڤێت قوتابخانە و زانکۆ و هەمی جهێن پەروەردە و فێرکرنێ مرۆڤ بگوهرن بەرەڤ باشتر و باشترین. ئەڤرۆ هەرێما کوردستان تا ئاستەکێ زۆر باش فێرکرن بەرەڤ پێشچوون خۆڤە دیتیە بەراورد دگەل ساڵانێن بوری، هەرێما کوردستان بەراورد دگەل زۆر وەڵاتان هەتا دگەل عێراقێ جوداهیەکا بەرچاڤ هەیە. ئەڤ جوداهیە رەنگڤەدانەکا ئاشکرا دیار کریە، لێ ئەڤە بەس نیە پێتڤیە پتر بهێت پێشخستن، چونکی جیهان دگۆرانکاریێ دایە، ڤان گۆرانکاریا پێتڤیێن مرۆڤ پتر دبن. پەروەردە و فێرکرن ب تنێ ئەرکێ مامۆستایی نییە بەلکی ئەرکێ هەر تاکەکێ یە کە ڤێ هشیاریێ بەڵاڤ بکەت ل دیڤ شیان و زانستێ خوە و دویڤ وی پێگەهێ تێدا، بگرە زانایێن ئایینی هەتا دگەهیت سەرۆک خێزانەکێ کە زارۆکێن خوە هان بدەت بۆ ئەساسێ ئاڤاکرنا تاک و وڵاتی. چونکی ئەگەر تاک ئاڤا بی دێ وەڵات ئاڤەدان بی. ژلایێ ئاڤاهی و کەرەستێن پێتڤی بۆ خوێندن تا ئاستەکێ زۆر باش بەردەستن.
ئەڤرۆ چ گوند و گەرەکەک نینە بێ قوتابخانە. ژلایێ زانست و مەعریفەت خراب نینە بگرە کەسێن ئەکادیمی و خودان باوەرنامێن بەرز بەرەڤ ئاستەکێ زۆر باشن کە بەرێ نەگەهشت بووین ڤی ئاستی. لێ ژ لایێ پەروەردەیی رەنگە زۆر بواران دا بەرێ باشتر بووین ژ نها، ناهێت ڤەشارتن نها رەفتار و لڤینێن رۆژانە دگەل دەوروبەر وەکی پێتڤی نینە. وەکی پێتڤی نەشیایە کاریگەریەکا باش هەبیت و نەشیایە مە بگوهرن ژ بەر هندێ زەنگا ئاگاداری جدیە. نمونە کێمبوونا دلۆڤانی و هاریکاریێ دگەل هەڤدوو بگرە کەسێن پلە ئێک دگەل هەڤدوو و خزم و هەڤاڵان دگەل هەڤدوو هەتا دگەهیت حکومەتێ. ڤێجا دویرکەفتن ژئەحوال پرسین یان کرین و فرۆتن بازاری دا یان دلرەشی دکاری دا یان بێ باوەریی یان گەندەڵی دکاری دا و…هتد. دشێم بێژم هێدی هێدێ کۆمەلکەهێ مە بەرەڤ مادیات دچیت پێخەمەت پەیداکرنا داهاتەکێ پەیوەندیێن خوە یێن مرۆڤاتی لاواز کرینە. هەر کەسەک کۆمەلگەهی دا بەرپرسە. ئەرکێ سەرەکی دکەڤیت سەر ملێن حکومەتێ کە ب رێکا وەزارەتێن خوە تایبەت وەزارەتا رەوشەنبیری کە رێکا سوشیال و میدیا و راگەهاند کە کاریگەریەکا هەرە مەزن هەیە سەر هەمیان. دیسان خوێندنا بلند و توێژینەوەیی زانستی و وەزارەتا پەروەرە و فێرکرن و هەتا وەزارەتا ئەوقاف کە بشێن ئاراستەیی تاک ب پرۆگرامەکێ هەژی و پێشخستی دانن کە بشێت گۆرانکاری دروست بکەت. گرنگە و پێتڤیە دەست ب پەروردەیێ بهێت کرن دگەل ڤێ فێرکرنێ دا، ڤەگەراندنا سلوک و رەفتارێن مرۆڤ دگەل مرۆڤان ژ بەر کو ئەگەر هەر کۆمەلگەهەک بێ رەوشتی و شەر و دزی کەڤیت ناڤ دا دێ تیشی هەرفین هێت، وی دەمی دا خودان باورنامەیێن بێ پەروەردە مفا نابیت. رەنگە حکومەت ب هێزا خوە و یاسایێن خوە نەشێت ب تمامی کۆنترۆلا رەوشێ بکەت.
(گووتار دەربڕینا بۆچوونا نڤیسکارانە، نەیا سایت و گووتارنامەیا رۆژئارتیکڵ)