“ان الله لایغروا مابنفس حتی یغیروا مابانفسهم” ههروهكی خودایێ مهزن فهرمووی. میكاڤێلی ژی پێدانا خۆشیان بكێم كێمی ب كۆمهلگههی باشتره ب دانا خۆشیان ب یهك جاری. چونكی خهلك ب وهرگرتنا خۆشیان و ئازادیێ پشتی تامكرنا نهخۆشیان دێ ههمی نهخۆشیان ژبیركهن و ب تهندروستی وێ خۆشیێ وهرگرن و بكارئینن. ههمی ئاین و ئایدۆلۆژیا و سیستهم كار ل سهر ئارامی و پێشڤهچوونا كۆمهلگههی دكهن. د قوناغێن خۆ یێن تهندروست دا زۆر زهحمهته مللهتهك ژ قوناغا فیۆدالیێ (دهرهبهگایهتیێ)دا ئێكسهر بچیته قوناغا جیهانگێریێ و بێی كو د هیچ فیلتهرهكێ دی دا دهربازببیتن. مینا سیستهمێن لیبرالیزمێ و ئیشتراكیهتێ و سهرمایهداری. ئهڤه ژی ب وێ واتایێ دهێتن كو ئارامیا سیاسی ل ناڤچێ بجهنهبوویە. جڤاك د قوناغا تهندروهست دا دهربازنابیتن ئهگهر ب پلهكێ بچن سهر سێهنیا حازر. بهلكو دێ جڤاكهكێ شهلهلی بیتن. ئهگهر ئهم ڤێ منگرتیێ بێژین ئهرێ تهندروسته قوتابیێ پۆلا سهرهتایی نهچیته قوناغا دواناڤنجی و ئێكسهر بچیته زانكۆیێ؟ ئهرێ د وی ژیێ بچویك و مێشكێ سهرهتایی دا دێ رهفتارێن وی زارۆكی ل زانكۆیێ تهندروست بن؟ بێ گومان نهخێر بێ گومان جڤاكێ كوردی تایبهت ل ههرێما كوردستانێ بشێوهكێ گشتی د قوناغا ڤەگوهاستنێ (ئینتقالی) دایه و ههر مللهتهك یان جڤاكهكێ دڤێ قوناغێ دا دهربازبیتن بێ گومان دێ گهلهك تشتێ نوی هێنه ناڤدا. چ باشی یان خرابی و ههتا دوماهیێ تشتێ نهشاز نهمینیت و ئهنجامهكێ ئهرێنی بدهستكهڤیتن. ئهڤه ئهگهر كۆمهلگهه و دهستههلاتهكا هشیار كار سهر راستكرن و دویرئێخستنا ڤان نهشازیا بكهن. بهلێ ئهگهر دهستههلات هاریكارنهبیت وبێ سانسور تشتی پێشكێشی جڤاكێ پاشڤهمایی بهێتهكرن. ل وی دهمی دێ كارهسات رویدهت و شیرازا كۆمهلگههی ژبن چیت و وهك تاك و كۆمهلگهه دێ كارتێكرنێ كهته سهر هزرا نهتهوهی و پاراستنا دهستكهفتان دێ مهترسیێ دابن.
دهمێ نوكه دهمێ تاك گهراییه نهك سهردهمێ كۆمهلگههیه. كومهلگههێ مه ژ ناڤچهگهریێ ئێكسهر پێنگاڤ هاڤێته ناڤ جیهانگێریا بلهز و تهكنهلۆجیا سهردهم و سۆشیال میدیایا بێ سانسوركری. دبینین خهلكێ مه ب رێكا سۆشیال میدیایێ چهندین فانس بخوه پهیداكرینه بێ كو هیچ تشتهكێ زانستی یان رهوشهنبیری نیشانبدهتن. تنێ دچانتكێ واندا گۆتنێن كرێتن یان خۆنیشاندانا كچان و راكێشانا سهرنجا خهلكێ بهتال. مخابنی ڤه دێ بینین مووچه نینه یێ بازارێ ترۆمبێلێن بها دكهن یان خهلكێ مه هێشتا قیتار نهدیتی ب فرۆكان گهشتا دكهن. بێ گومان پێشكهفتن یا ئهرێنی بیتن باشه، بهلێ یا ئهم دبینین نه ئهو پێشكهفتنا تهندروسته. چونكی ئهم دبینین بۆ بدهستڤهئینانا پارهی خهلكی مبدا نهمایه كرین و فرۆتنێ ب نهفسا خو دكهن. چ برێكا سۆشیال میدیایێ یان گهورینا پارتان بۆ دهستڤهئینانا كوژمهكێ پارهی. بهشهكێ چارهسهریان دڤان خالاندا دێ بهرچاڤ كهم: ١- دهستههلاتا سیاسی ب ههمی ئۆرگانێت خۆڤه حكومهت و پارتێن سیاسی ب ئهركێ خوه یێ ئاڤاكهر رابن و نههێلن بازرگانی بیته ئهگهرێ تێكدانا شیرازا جڤاكێ كوردی و سنورهكی بۆ سۆشیال میدیا بهرهڵا بدانن. ٢- مامۆستایێن ئاینی رۆلهكێ گرنگ ههیه د پێگههاندنا تاك و خێزانا كوردی دا. ٣- رێكخراوێن سڤیل ب ئهرك بزانن ئازادیا رادهربرینێ و خۆنیشاندان گهلهك جاران نه ئازادیه بهلكو تێكدانه. ٤ – پهروهردهكرنا زارۆك و تاكێ خێزانێ ژلایێ سهرۆكێن خێزانێ ڤه و ل قوتابخانا ژلایێ مامۆستایان ڤه ب باشی بهێنه پهروهردهكرن. ٥- راگههاندن ب ئهركێ خۆ یێ ئاڤاكهر و پێگههاندنێ رابیتن ب پێشكێشكرنا بهرنامه و پرۆگرامێن پهروهردهی.
- (گۆتار دەربڕینا بۆچوونا نڤیسکارانە، نەیا سایت و گۆتارنامەیا رۆژئارتیکڵ)