دامەزراندن و دروستبوونا کۆڕبەندا ئابووریا داڤۆس ڤەدگەڕیێت بۆ دەستپێکا سالا 1971. ل دەستپێکێ ئەڤ ڕێکخراوێ ژلایێ زانایێ ئابووریناسێ ئەلمانی (کلاس شواپ) ڤە وەک رێکخراوەکا ئابووری هات دامەزراندن. ئەڤەژی ب مەرەما خڕڤەکرنا ڕێکخراوین ئابووریێن جیهانی ل سەرانسەری جیهانێ. نهاژی ل سەرانسەری جیهانێ کەسایەتیێن سیاسی و سەرۆکێن ولاتان و چەندین ڕێکخراوێن جیهانی پشکداری ل ڤێ کۆڕبەنێ دکەن. ئەڤرۆ ژی ب ئەگەرا پێدڤیا ئابووریێن جیهانێ قەوارەیێن ڤێ کۆڕبەندێ هاتە بەرفرەهکرن و گەلەک ل ئاکتێن وەک پاراستنا ژینگەهێ و مافێن مرۆڤی و گرنگیدان ب مافێن ژنان و کێمکرنا ڕێژا هەژاری ل جیهانێ بوونە پرۆگرامێ ڤێ کۆڕبەندێ.
ئیسال کوردان ژی ئامادەبوونەکا بەرچاڤ و ب هێز د ڤێ کۆڕبەندێدا هەبوو ب ئەگەرا ئەو هەمی دۆستێن هەین کو ل دەما شەڕێ تیرۆرستێن داعشێ سەرەدانا هەرێما کوردستانێ کرین و د پێشڤە چاڤێن وان ب ڤێ پێشکەفتنا هەرێما کوردستانێ کەفتی. ب بۆچوونا من گرنگیا ڤێ کۆڕبەندێ و دەستکەفتێن وێ بۆ گەلێ کورد ژ لایێ ئابووری و جڤین دگەل سەرۆکێ ویلایەتا ئیکگرتیێن ئەمریکا (دۆنالد ترمپ) و گەلەک ل بڕیاربدەستێن جیهانی وەک سەرۆکا ئێکەتیا ئۆروپا ژبۆ کوردان گرنگیەکا گەلەک مەزنە. هەروەسا پشتەڤانیا کوردان د ژێکنزیکرنەڤا بەغدا دگەل خواستێن کوردان ب تایبەتی ل سەر گڤاشتنێ ل سەر حکومەتا عیراقی ب پابەندبوونێ ب ماددێن دەستووری ب تایبەت ماددەیا 140 کو ئێکە ژ ماددێن هەرە گرنگ. چەوانیا سوود وەرگرتنا خەلکێ کوردستانێ ل بوارێن جودا جودایێن ئابووریا کوردستان و عیراقێ ب گشتی. هەمی هەولێن سەرکردایەتیا کورد د پشکدارییا کۆڕبەندا داڤۆس ژبۆ گفتوگۆکرن و خرڤەکرنا پشتەڤانیا ولاتێن دونیایێ ب تایبەت ئەمریکا بۆ بهێزکرنا پێگەها حکوومەتا هەرێما کوردستانێ د چارچۆڤەیا عیراقەکا بهێز و ئێکگرتی و پابەند ب دەستوور و خواستێن شەرعیێن گەلێ کوردستانێ. ئەوا کو دشێین ب چاڤێ پڕ بایەخ بنێڕین تنێ خۆ ب دەستکەفتێن سیاسی بزانین چەند خالەکن:
۱ـ پشکداریکرنا شاندا حکوومەتا هەرێما کوردستانێ ب شێوەیەکێ سەربخۆ نەک د چارچۆڤەیا شاندا حکوومەتا عیراقی.
۲ـ پشکداریکرن ب زمانێ کوردی و وتاردانا سەرۆکێ هەرێما کورستانێ ڕێزدار نێچیرڤان بارزانی ب زمانێ کوردی ل ڤێ کۆڕبەندێ.
۳ـ کۆمبین و جڤینا سەرۆکێ هەرێما کوردستانێ دگەل سەرۆکێ ئەمریکا و گەلەک ل گەورە سیاسەتمەدارێن جیهانێ و ل هەمی کۆمبوون و جڤینان ئالایێ کوردستانێ دهاتە دیتن. ئەڤە ژی وەرچەرخانەکا گرنگە د مێژوویا گەلێ کوردستانێ کو کورد ب زمان و ئالایێ کوردستانێ پشکداربیت.
(گووتار دەربڕینا بۆچوونا نڤیسکارانە، نەیا سایت و گووتارنامەیا رۆژئارتیکڵ)