ئەگەر ئێدی دایباب د توندترین بارودۆخێن خۆیێن ماددی دا بن د نەچارن زارۆکێن خۆ بھنێرنە قوتابخانەیێن تایبەت یان پتر رۆنبکەم ئەڤێن کو ب تمامی ب زمانێ ئینگلیزی یان عەرەبی وانان ددەن، جارێ ئەم بھێن و بەحسا قوتابخانەیێن خۆ یێن حکومی بکەین کو ئەگەرێ سەرەکی بۆ وان دزڤریت ئەوژی ئەوە مامۆستایێن وان یێن زمانی ب شێوەکێ گەلەکێ لاواز و پاشکەفتی وانێن زمانی نیشانی قوتابیان ددەن، زێدەباری ھندێ مەنھەجێ ھەردوو زمانێن ئینگلیزی و عەرەبی د بنیات دا گەلەکێ کێمە و یێ بەرنەکەفتیە بۆ فێربوونا قوتابیان و ب چ رەنگان ژی مامۆستایێن تایبەتمەند قوتابی ھاننادەت و وێ حەزێ ل دەف دروست ناکەت داکو ل دەرڤەی ژینگەھا قوتابخانێ ب شێوەکێ دی خۆ فێری زمانان بکەن. بەروڤاژی ھندێ ئەو خواندنا وان بابەتان سنووردار دکەن و گرنگیێ ژی پێنادەن، قوتابی ژی ل ڤی بارودۆخی نەچار دبیت تنێ شەڕی بۆ ھندێ بکەت داکو نمرەیان بدەستخۆڤە بینن و ب تنێ ب سەرکەڤن نە پتر و نە کێمتر.
ئەگەر ئەم بھێین و بەحسا ژینگەھا مال و ھەڤال و فێربوونا دەرڤەی قوتابخانەیێ بکەین گەلەک خرابتر نینە، بەلکو خرابترینە. ل ھەر گاڤەکا پێلا رادیۆیا مە بچیتە سەر رادیۆیەکا عەرەبی ل ھەر گاڤەکا پەرتووکەکا عەرەبی دبینین یان پێکۆلێ بکەی دوو پەیڤێن عەرەبی ببێژی ئێکەم کارڤەدان ئەوە دێ بێژنە تە “کا ژ ڤان عەرەبان ڤەبە” و ئەڤە ب چ رەنگان دگەل ژیوارێ مە یێ نوکە ناگونجیت. ل شوینا کو ئەم خۆ ئاڤابکەین ئەم خۆ ژناڤ دبەین بێ کو ئەگەرەکێ بەرئاقل دیاربکەین کا ئەرێ بۆچ ب ڤی رەنگی یە؟ تایبەت ئەگەر ئەم بەحسا قوتابیێن نھا بکەین ئەو ب دروستاھی نەشێن دوو پەیڤێن عەرەبی یان ئینگلیزی ب ئاخڤن ژ ئەگەرێ بێسەروبەری و نە رێکوپێکیا بناغەیێن فێرکرنێ ل قوتابخانان و ژینگەھا وان یا رۆژانە، ددەمەکیدا گەھشتین وێ قوناغێ کو ئێکەم مەرجێ تۆ د دەلیڤێن کاری دا دبینی زانینا ڤان دوو زمانایە کو خەلکێ مە تنێ دزانن سترانێن وان ژبەر بکەن بێ کو تێبگەھن کو چ دبێژن.
(گووتار دەربڕینا بۆچوونا نڤیسکارانە، نەیا سایت و گووتارنامەیا رۆژئارتیکڵ)