سەرهەڵدانا کوردستانێ یا ساڵا 1991 ئێکە ژ رووداوێن هەرە گرنگ مێژوویا کوردستانێدا. ئەڤ سەرهەڵدانا جەماوەری دژی رژێما بەعس یا دیکتاتۆر هات کرن، کو دەسەڵاتا وی دەمی دانپێدان ب مافێن کوردان نەدکر. هەر تشت بن کۆنترۆلا واندا بوو. نەشیا خزمەت هەمی نەتەوەیێن جودا بکەت، رێک نەددا هەلبژارتنێن دروست بهێن کرن کو هەمی هێزێن سیاسی بەشدار بن. ژ بلی ڤێ کوشتن، سۆتن و دەربەدەریا خەلکێ کوردستانێ و ژێریا عێراقێ ب تایبەت (شیعەیان) درێژە کێشا. ڤێ دەسەڵاتا دیکتاتۆر تاوان سەر تاوانێ زێدە دکر و پێنگاڤ بۆ چارەسەریا وێ نەهاڤێتن. ژ بەر هندێ ئەڤە هەمی بینە ئەگەر کو خەلک دژی راوستیت و سنوورەکێ بۆ دان.. جەماوەرێ کوردستانێ ب پشتەڤانیا پێشمەرگەی شیا بگەهیت بەشەک ژ وان ئامانجێن سەرهڵدانێ کو دوو ئامانجێن سەرەکی پێ هەبوون. ئێک رزگارکرنا ئەردێ کوردستانێ کو کورد خۆ ب رێڤەببەن. دوو هێنانا دیموکراسی و دادپەروەری و سەروەریا یاسایێ.
هەرچەندە ئەنجامێن وێ دا هەتا ئەڤرۆ شیایە بەشەکێ ئەردێ کوردستان رزگار بکەن، دەسەڵات کەفت دەستێ کورداندا. لێ بەشەکێ کوردستان نەهات رزگارکرن تایبەت کو ئەو دەڤەرێن ئەڤرۆ دەڤەرێن ڤەقەتیایی بەرنیاسن. بەرپرسێن مە کورێن کوردستانێ بوون. بەلێ نەشیانە وەکی پێتڤی جەماوەرێ کوردستانێ رازی بکەن ب کور و کچێن خۆ حساب بکەن. مەسەلا دیموکراسی و دادپەروەریێ وەکی دیڤ دا هاتی هەم کارێن دلخۆشکەر بوون و هەم کارەساتێن دلتەزین، دژی وێ ئامانجێ کو جەماوەری وەکی دروشم بلند کربوو. ئەویش دامەزراندنا حکومەت و پەرلەمانێ کوردستان پێنگاڤەکا باش و دلخۆشکەر بی. لێ ئەڤ حکومەتە و پەرلەمانە وەکی پێتڤی خزمەتا جەماوەرێ نەکریە. مللەت ژ دەسەڵاتا کوردی نەرازیە، چونکی دەسەڵات بەروڤاژیا وان داخازیێن سەرهەڵدانێ هەی سەرەدەریەکا نەتەندروست دکەت، داهاتێ کوردستان ب یەکسانی ناهێت دابەش کرن. چینەک هەژار و بێ دەسەڵات و چینەک دەسەڵات و دەوڵەمەندە. تەنانەت زۆر کار گەهشتی وی ئاستی بەشەک جەماوەری دوودل بیت ژ وێ سەرهەلدانا کری و هەر ئەڤرۆ خۆپیشاندان دژی دەسەڵاتێ دکەن.
بۆ هندێ جەماوەرێ نەرازی دژی دەسەڵاتا کوردی نەراوستیت، پێتڤیە دەستا دانن سەر برینا بۆ چارەسەریا وێ، پێتڤیە دەسەڵات پێداچوونێ ب غروریا خوەدا بکەت، لاپەرەکا چاکسازی هەڵبدەت، هەمی هێز و لایەنێن سیاسی دگەل ئێش و ئازارێن مللەتی دا بێن، ناکۆکی و شەڕە پۆست و پلە وازێ لێ بینن. حکومەت بکەڤیت خزمەتا هاوڵاتیان و داهاتێ وەڵاتی یەکسانی بۆ هەمیان بیت، هاوڵاتی هەست بکەت کورێ ڤێ وەڵاتیە، دا د بەرمبەر دا هاوڵاتی هەست ب بەرپرسیارەتیێ بکەت و بشێت خزمەتا وەڵاتی بکەت و ئەو دەسکەفتیێن هەیی بپارێزیت.
- مامۆستا
(گووتار دەربڕینا بۆچوونا نڤیسکارانە، نەیا سایت و گووتارنامەیا رۆژئارتیکڵ)