دیاردەیا قەیرەبوونا کچان چەند فاکتەرێن خوە یێن گرنگ هەنە. لێ هندەک جاران کچ ب خوە ژی بەرپرسیارە ژ هندێ کو تەمەنێ خوە دقەیرەبوونێ دا دەرباز بکەت کو چ پێ نەڤێت دێ بەردەوام هەست ب کێمی، بێ ئۆمێدی، تۆرەبوون و هەڤرکیێ کەت. لێ ژبەرکو دایک و باب ب پلا ئێکێ دهێن و ئێکەم دەستهەلاتە بۆ پەروەردەکرنا خیزانێ. لەوما دەلیڤەدان بۆ کچێ کو ب حەز و ڤیانا خوە هەڤژینێ خوە ب هەلبژێریت باشترین چارەسەری یە، دا ئەو ژی بچیتە دناڤ هێلینا زێرین دا و بشێت خیزانەکا ساخلەم ئاڤا بکەت و نەکەڤیتە دەردێ قەیرەبوونێ. چونکە پتریا جاران شانس جارەکێ دەرگەهیێ مرۆڤان دقوتیت و شویکرن ژی نە بۆ رۆژەکێ و سالەکێ یە یان کراسەکە دێ ل بەژنا خوە کەت و پاشی هاڤێژیت. واتە یا فەر و گرنگە کچ ب خوە ژی گرنتیێ ب خوە بدەت و باوەری ب خوەبوون هەبیت بۆ هەلبژارتنا هەڤژینێ خوە کو ببیتە باشترین دەستکەفتا ژیانا وێ. ئانکو هەلبژارتنا هەڤژینیێ ژئالیێ کچێ ڤە زۆر پێدڤیە.
بێگومان زۆر فاکتەرێن جیاواز ژی هەنە دبنە ئەگەرێ پەیدابوون و بەردەوامبوونا دیاردەیا قەیرەبوونا کچان دناڤ جڤاکێ مە دا. لەوما ئەم دبێژین ل کوردستانێ دڤێت دویر ژ عادەت و تیتالێن کەڤن، ئۆلی و عەشیرەتگەریێ، پشتەڤانییا یاسایی بۆ کچان هەبیت کو بشێن دتەمەنێ (۱۸)ێ سالیێ دا بەرنامە و پلانێن باش بۆ ژیانا خوە بدانن دا ببنە خودان کەسایەتیەکا بهێز دپاشەروژێدا. ژ هەر تشتەکی گرنگتر ژی ئەوە کو کچ بشێت ب هەر رەنگەکی بەردەوامیێ ب خواندنا خوە بدەت دا د جیهانێ بگەهیت و دەوروبەرێن خوە ببینیت و ناس بکەت. دا تووشی کێشە و ئاریشەیێن وەکی قەیرەبوونێ نەبیت و باندۆرەکا خراب ل سەر دەروونێ وێ نەکەت و ژ ترس، شەرم و دوودلیێ رزگار ببیت یێن کو ژ ئەگەرێ نەبوونا ئازادیا تاکەکەسی دناڤا خیزانێدا پەیدادبن، ژبلی گەلەک نەخوەشیێن دیژی کو ل پاش خوە دهێلیت.
(گووتار دەربڕینا بۆچوونا نڤیسکارانە، نەیا سایت و گووتارنامەیا رۆژئارتیکڵ)