(هاورێ باخه‌وان) نڤيسكاره‌كێ كورده ل هۆله‌ندا دژيت، د نڤيسينه‌كا خۆدا ئينابوو زمان، كو كچه‌ك ژ مالباتا وان ل هوله‌ندا دچوو خويندنگه‌هێ. جاره‌كێ مامۆستا ژێ پرسيبوو تۆ نه كوردی؟ ئه‌و ژی حێبه‌تيما، گوتێ مامۆستا تۆ چاوا دزانی ئه‌ز كوردم؟ مامۆستا گووتێ من ژ قڕكا ته (حه‌فكا ته) زاني. عه‌ينه‌ن وه‌كی يا نه‌فر تيتی يه. ئه‌و تايبه‌تمه‌ندی ته‌نێ ل نك وه كوردا هه‌يه. گووت هاته مال ئه‌ڤ سه‌رهاتيه بۆ مه ڤه‌دگێرا. من نه‌باوه‌ره چ ملله‌ت وه‌كی كوردا د هونه‌ر و فوكلورێ خوه‌دا، هنده به‌حسێ قركێ يان گه‌رده‌نێ كربيت. خوه‌شك بوون و به‌ده‌ويا جييێ كوردا و ژنێن وان بوويه راكێشانا بالا پرانيا وان كه‌سێن بيانی يێن سه‌ر‌ه‌دانا كوردستانێ كرنه، د چاڤێن كه‌سێ كورد ژی دا يان د سترانا فلكلوری يا كورداندا جوانيا كچا كورد باش به‌ر چاڤ كريه، هه‌تا بێژی سالوخه‌تێن جوان، ناڤێن نازك هه‌لبژارتنه وه‌كی گه‌ورێ، زه‌ری ئه‌سمه‌رێ، شوخ و شه‌نگێ، كار خه‌زال، مامز، دلبه‌ر، به‌ده‌و، رند و كوبار ب ده‌هان ناڤێن دی. به‌س چ وه‌كی قركێ و گه‌رده‌نێ ستران پێ نه‌هاتبنه گووتن. باندۆرا خوه‌زايێ كاريگهريهكا سه‌د ده‌ر سه‌دی هه‌بوويه. وه‌ك فيزيك، وه‌ك هشوبير، جوانی، مێرچاكی و چه‌له‌نگی و هه‌تتا هونه‌ر و موزيك. يا من دڤێت ده‌ستنيشان كه‌م (قڕكە) خوه‌زايێ ئه‌و باندۆر ل مرۆڤی كريه كو قڕكه‌كا زراڤ و هه‌لكێشايی ب ڤی ره‌نگێ بيت. له‌شه‌ك پر ماسولكه‌يی، زراڤ و لهه‌ڤهاتی. بلندی و نزميا ڤێ ئه‌ردنيگاريێ دگه‌ل نزمی و بلنديا سه‌رێ مرۆڤی، به‌رده‌وام دوێ لڤينێ دا بوويه و بوویە ئه‌گه‌رێ ڤێ لهه‌ڤهاتنێ.
ئه‌و يه‌ك كريه كو ئه‌ڤ قركه يا ب ڤی ره‌نگی بيت. له‌وما هۆزانڤان، هونه‌رمه‌ند و سترانبێژێن مه‌ژی ته‌خسير نه‌كرنه. ده‌ما دبێژن قركا ڤێ كه‌چكێ بۆسته‌ك و چار تلينه، من ده‌ڤێ خوه هاڤێته خال و نيشانێن گه‌رد‌نێ قركا قاز و قومريێ. گه‌شتا سينوهه ژ مصرێ بۆ بابل كو ريا وی ل وه‌لاتێ ميتانيا كه‌تيه كو دبيته نه‌ڤيێ وان. هه‌رچه‌نده پشتی ڤه‌گه‌را خوه ژ نويكا دزانيت كو ديا وی ژ هه‌مان ولاتي بوو، دبێژيت “ئه‌گه‌ر من زانيبا دا پتر دويڤچوونێ كه‌م كا چ ملله‌تن”. سينوهه دبێژيت “مه ريا ولاتێ ميتانی گرته به‌ر، ده‌ما گه‌هشتينێ گابتا زۆر هه‌ست ب شاديێ كر، وێ رۆژا مه پێخوه هاڤێتيه وی ولاتی، خه‌لكێ ب گه‌رمی پێشوازيا مه دكر، پشتی زانی گابتا كوله‌يێ منه خارنێن خوه‌ش ددانێ. گابتا گوت هه‌ر باشه ل ڤی وه‌لاتی ب ئێك جاری بمينين. به‌س ئه‌ز نه‌شيام بمينم، چونكێ ژبه‌ر خرڤه‌كرنا پێزانينێن له‌شكه‌ر‌ی هاتبووم، تڤيا پشتی وان پێزانينا ژ بۆ هه‌مان مه‌به‌ست چووبامه وه‌لاتێ بابل. ل وه‌لاتێ ميتانيا تشتێ هه‌ری بالا من راكێشای جوانيا ژنێن وان بوو. هه‌می يێت هه‌لكێشايی بهێز و قه‌شه‌نگ. هه‌ما زانی كو ئه‌ز دختورم ل مسرێ هاتمه گه‌له‌ك ژ ژنێن وان هاتن قه‌ستا من كر، گل و گازندێن خوە بۆ من دگووتن كو سستو خاڤێه‌ك بڕه‌خێ مێرێن وانڤه يێ هه‌ی، نه‌شێن هه‌موو شه‌ڤا دگه‌ل جووت ببن. دبيته ئه‌گه‌رێ دل ساريێ، من ديت پيستێ له‌شێ وان ژنا وه‌سا يێ سپييه، هاتنوچوونا خوينێ دناڤ ده‌مارێن واندا بره‌نگه‌كێ شين ل بن پيستێ ديار بوو.”
پزيشكێن مصری هه‌ر ژ كه‌ڤن بوو شيانێت جوتبوونێ بناڤوده‌نگ بوون. ل چ جيه‌كی وه‌كو مصرێ ئه‌و شاره‌زايی نه‌بوو. “هه‌ر جاره‌كێ من ده‌رمانه‌ك دابا ئێك ژ وان ژنا، دابانه مێرێن خوه، يا ديار بوو كاريگهريهكا باش هه‌بوو، دا هێنه ده‌ڤ من سوپاسيا من كه‌ن. وه‌سا ديار دكر كو شۆلا وان باشێ برێڤه دچيت .به‌س نه‌شێم بێژم پشتی كو من ده‌رمان دايێ دابوونه مێرێن خوه يان ژی دانه يارێن خوه يێن ڤه‌شارتی. چونكی ل ده‌ڤ ميتانيا ژنێن وان يێت فێربوون ژبلی مێرێ خوه يار ژی هه‌بوون. من ئه‌و تێبينی دكر گو ژنێن وان يێن به‌ركه‌فتيبوون، به‌لێ كێم نه‌بن.. ئه‌گه‌ر زارۆك نه‌بوون. تێگه‌هشتم كو خودێ ژی يێ دگه‌ل ميتانيا تۆره‌يه، ده‌ما زارۆك كێم بوون رێژه‌يا پيرەژن و پيره‌مێرا دێ يا زۆر بيت ئه‌و گه‌ل دێ ژناڤ چيت. هه‌ر چه‌نه‌ده ئه‌و چاره‌سه‌ری بوو ئه‌گه‌رێ ناڤوده‌نگيه‌كا باش بو من.” ما ته‌نێ گابتا خوارزێ سينوهه.. گه‌شتا ريچ يا ل به‌غدا به‌ره‌ڤ كوردستانی، ئه‌و كه‌سێن پێرا ده‌ما ده‌رباسی كوردستانی بووين چاوا بۆ قير و هه‌وارا وان ژ كه‌يفادا هه‌ست ب گوهرينا سه‌قا و ده‌رونی دكه‌ن. گه‌ليێ له‌يلان وه‌كی بهه‌شته‌كێ دبينن. هاتنا ژان ئۆته‌ر.. ده‌ما ل ئيرانێ را ده‌رباسی كوردستانێ دبيت به‌ره‌ڤ كرمانشان تێت خوه‌شكبوون و به‌ده‌ويا وێ بالا وی رادكیشيت. هه‌ر كو تێت جوانتر خويا دبيت. ئارچی رۆزفێلت تينيته زمان كا چ جانيه‌ك د كار و بارێ واندا هه‌يه. ناڤته‌نگا وان يا پێچايی ئه‌ندامێن له‌شێ وان چاوا جوان و دارێتی تێنه پێش چاڤ. يێ پێت وی ئه‌ڤ ئاخه گرتبن وه‌كی (حه‌شاشونێت) (حه‌سه‌ن الصه‌باح) خوه د كوژيه‌كێ بهه‌شتێدا ديتنه. چاڤێن خوه ڤه‌كرنه شێت و هاربوويه ژ وان حوری و په‌ريێن ده‌ور و به‌را.
خوارزێ سينوهە.. هه‌ما باشه ته هنگی خالێت خوه ديتی نه‌ك ئه‌ڤرۆ، ئه‌وێت وه يێت باريك و دارێتی و ئه‌ڤرۆ هه‌ر ئێك وه‌كی به‌رمويله‌كی يێ لێ هاتی. ماليێت ته تێوه‌ر ناهێت، دا بۆته سه‌ر هاتيه‌كێ ڤه‌گێرم، جاره‌كێ ل ڤان نێزيكا دوو ژ خالێت ته ب شه‌ر چوون، ڤێجا هندی ئێك بوو يێ قوتێ خر، وه‌كی ژويژی چوبوو تێك را، يێ دی هندی بزاڤ دكر كو ناڤ ته‌نگا وی بگريت دا بێخيت، ده‌ستێن وی تێوه‌ر نه‌دهاتن. ده‌ور و به‌را ژی هه‌ر دگووتێ بقرينه بقرينه: كرو نه‌كر.. نه هه‌رێ ناچار ما ده‌ست ژێ به‌ردان، گوت بابۆ كێ دێ ڤی قرينيت. قرينا ڤی نينه. ئه‌و ژنێن ته ديتی ريا خوه ل ده‌ڤ ته ئێخستی باوه‌ركه، ئه‌و ل وان ده‌شتا رۆژێ سه‌رو چاڤ يێ لێ دسوتی. تۆ ده‌رباسی وان زۆزانێن فه‌راشينێ ببای ته شنوێ ديتبا كا چاوا وه‌كی د چێروكێن گوندادا تاته گوتن، مێويژا تالكی دا بينی كا چاوا د قركا وێدا دقولپی ناڤا هناڤا. ئه‌و بێ زۆريه‌تی نه‌مايه به‌ری چه‌ند سالا ريا ته ل ڤارا كه‌فتبا باوه‌ركه يێ ده‌رزنه‌ك (١٢) ژی هه‌بان خوه مال ميرات دديت. دهۆك باژێرێ ئێكێ يه ل سه‌ر ئاستێ ئيراقێ بۆ زارۆكا. مه سياسه‌تا كێڤرويشكێ په‌يره‌و كريه ژ بۆ هه‌بوونا خوه كو ژ ناڤ نه‌چين، رادانا خه‌رزيه. ئه‌و ژنێن تاتن داخازا وان ده‌رمانێن سه‌ر جهی ل ته دكر، ڤێ گاڤێ ئه‌وێن نه‌هێنه قراندن، پاكيتا حه‌بكێن وان يێن ڤياگرا يێ ل به‌ريكێدا، نه‌ته‌نێ ياره‌ك هه‌ر ئێكی ٦ يار يێن ته‌ين. وه‌كی سيڤاندۆكێ يێ لێ تاتين، ڤێجا ما جه‌لتا چ تێ نه‌هێلا ئه‌ڤ ملله‌ته نيڤه‌ك بره‌خه‌كی كه‌ت وه‌كی تويا يێت وه‌رن. پا پيره‌ژن و پيره‌مێر نه‌مان يێت مايی ژی ئێكی خلتێ فره‌نگی يێ لێ، يێ دی ئێشا قولنجێ.. يێ دی يێ ل هناڤا قولپی، ئو به‌حس به‌حسێ خوه‌شی و له‌زه‌تێ يه ژی. وه‌كی ئامه‌دی دبێژن خودێ داويا مه ب خيار نه‌كه‌ت.
(گووتار دەربڕینا بۆچوونا نڤیسکارانە، نەیا سایت و گووتارنامەیا رۆژئارتیکڵ)
