ل پتریا وەلاتێن جیھانێ دەما بابەت یێ گرێدای خاندنێ بیت، ھەمی شیانێن خوە بکاردئینن دا پەرە ب کەرتێ خاندنێ بدەن و نەھێلن چ کەس بمینن سەر جادەیان و ھەمی پێدڤیێن وان دابین دکەن. لێ ل ڤێرە ل کوردستانێ کو دسالێن بوریدا گەلەک خەلەتی و کێماسی هەبوون، ئەڤ سالە ژی سنوور دەربازکرینە. ئەنجامێن وەرگرتنا قوتابیان ل زانکۆ و پەیمانگەھان وەک دروستکرنا فلمەکی لێھاتیە. گەلەک نەحەقی ل قوتابیان ھاتیە کرن ژلایێ ھەردوو وەزارەتێن پەروەردێ و خواندنا بلندڤە ئانکو (دەستھەلات) دبابەتێ کۆنمرێن قوتابیان دا.
ئەڤەژی یا بوویە ئەگەرێ ھندێ کو دەروونێ پتریا قوتابیان تێکبچیت، تا وی رادەی کو ھندەک قوتابی هزرا خوەکوشتنێ بکەن! کو ب مخابنیڤە ھەر سال مە ب کێماتی نموونەکا خوەکوشتنێ ھەیە. ئەگەر ژی بۆ کریار و بریارێن ھەردوو وەزارەتێن پەروەردە و خواندنا بلند دزڤرن، کو ب راستی ئەڤە نە چارەسەریە و دڤێت ب ھەمی شێوەیان پشتەڤانیا قوتابی بھێتە کرن دا ژ ھزرێن ب ڤی رەنگی دووربکەڤن.
ل ڤێرە ئەم ئێکسەر دێ رەخنێ ل دەستھەلاتێ گرین و ژ وی سیستەمێ نەدروست یێ بکارئینای بەرامبەر قوتابیان و بێژین: “دەستھەلات.. قوتابی خوە بکوژیت تۆ ئەگەری’. یا سەیر ئەوە دەستھەلات وەکو پێدڤی ل دور ڤان خەلەتیێن کرین، ناھێتە دەنگ و کار ل سەر ناکەت. ئەڤە یا بوویە جھێ دلگرانیا ھەمی قوتابیان. قوتابی ژی نەچارە یان ل مال روینیتە خار یانژی بەرێ خوە بدەتە زانکۆیێن ئەھلی (زانکۆیێن ب پارە). ئەڤجا چ قوتابی شیانێن دانا پارەی ھەبن یان نە، دڤێت پەیداکەت چونکو یا گرێدای چارەنڤێسێ وییە. ئەڤە سەرباری ھەبوونا قەیرانەکا ئابوری یا دژوار.
ژلایەکێ دیڤە ئەگەر ئەڤ ئاریشەیە نەھاتە چارەسەرکرن، دێ نەرێکوپێکییەکا مەزن کەڤیتە رێکخستن، پەروەردە و خواندنێ ل سەر ئاستێ زانکۆ و پەیمانگەھان. چونکی گەلەک قوتابی ل دویف نمرا خوە یان حەزا خوە نەھاتینە وەرگرتن. دڤێ خەلەتیا ڤان ھەردوو وەزارەتێن ناڤبریدا، مافێ ھندەکان دایە ھندەکێن دی یان مافێ وان ب تەمامی ژێ ھاتیە ستاندن. ب ڤێ چەندێ ژی نە تنێ زیان ب قوتابی کەتیە، بەلکو دێ بیتە بالگرانی بۆ وەزارەتا خواندنا بلند ب خوە، چونکە ھژمارەکا مەزنا قوتابیان ددەمێ نەوەرگرتنا وان ئەڤ سالە، دێ سالا بھێت ژی فۆرما خوە داگرن. لێ یێ پتری ھەمیا زیان ڤێ دکەڤیت قوتابی بخوەیە. پشتی ماندوبوونا ھندە سالا چارەنڤێسێ وان بۆ یاریەک د دەستێ لایەنێن پەیوەندیدار ب ڤێ پرسێ ڤە و ھەروەسا دەستھەلاتا بێدەنگ.
ب بۆچوونا من ستەمەکا مەزن ل قوتابیان ھاتیە کرن و نابیت قوتابی خوە ل سەر ڤێ ستەمێ بێدەنگ کەت. یان ژی ب بڕیارەکا وان یا کو دلێ ھندەکان ئارامکریە رازی ببن. پێدڤیە ب توندی دژی ڤێ ستەمێ راوەستن و داخازا مافێ خوە بکەن ھەتاکو نەبیتە ئەگەرێ ھندێ دەروونێ وان تێکبچیت یان بێ ھیڤی ببن. یان خودێ نەکەت ھندەک پێکۆلا خوەکوشتنێ بدەن. لەوما دڤێت ب زووترین دەم ئەڤ ئاریشەیە بێتە چارەسەرکرن و دەستھەلات مافێ ھەر قوتابییەکی بدەتێ ل دویڤ ئاستێ کۆنمرەیا وی.
*قوتابیا پەیمانگەها تەکنیکی، بەشێ (ئای. تی).
(گووتار دەبڕینا بۆچوونا نڤیسکارانە، نەیا سایت و گووتارنامەیا رۆژئارتیکڵ)