رێككەفتی (4/4/2023)ێ سەرۆكێ حكوومەتا ھەرێما كوردستانا عیراقێ (مەسرور مەسعود بارزانی) رازیبوو ل دووڤ قانوونا عیراقی دگەل سەرۆك وەزیرێن عیراقی (محمد شیاع) ل پایتەختێ عیراقێ (بغداد) ب بلندبوونا ئالایێ عیراقێ و نەبوونا ئالایێ كوردستانێ گازا ھەرێمێ ھەناردەی بازارێن جیھانی بكەت. بمخابنیڤە ڤێ چەندێ ریفراندۆم ئینا ھزرا من.
ئەڤ بەرھەمێ وێ چەندێیە دەمێ دەستھەڵاتدارێن ھەرێما كوردستانا عیراقێ دەستوور و قانوونێن عیراقی فەرامۆشدكەت و پەنایێ دبەتە بەر ب كارئینانا رێككەفتنان و رێنمایان ل ھەولیرێ ب تنێ. ئەڤە ھندێ دگەھینیت كو ھەڤوەڵاتی دێ ھێنە بێ باركرن ژ شاییستەیێن فرۆتنا گازێ ل ھەرێمێ و دێ دجڤاكەكیدا ژین رێسا تێدا دگوھۆڕن و سیستەمێ دەستھەڵاتدار دێ ل دەرڤەی كۆنترۆلا وان بیت و لۆمە دكەڤنە سەر بەرپرسێن دەستھەڵاتێ ل ھەرێمێ. چونكو ئەو بەرپرسن ژ وان رێككەفتنان و گوھنەدانا ماف و ئازادیێن ھەڤوەلاتیێن خۆ دەربارێ كاودانێن ژیانێ. ژبەر ھندێ دڤێت دەستھەڵاتێن ھەرێمێ ئیدارەیا كوردستانێ لدووڤ دەستوور و قانوونێن عیراقی بكەت كو كوردستان پارچەكا عیراقیە دویر ژ رێككەفتنان. چونكو حكوومەتا ھەرێمێ حكوومەتەكا خۆجھییە سەر ب حكوومەتا بنگەھیڤەیە ل بەغدا كو كوردستان پارچەكە ژ عیراقێ و عیراقێ سەروەری ل سەر ھەیە لدووڤ دەستوورێ عیراقێ. ژبەر ھندێ ئەگەر ھناردەكرنا گازا ھەرێمێ لدووڤ قانوونێن عیراقی ب رێیا كۆمپانیا (سۆمۆ)با دا حكوومەتا ھەرێمێ شایستەیێن ھەڤوەڵاتیێن خۆ وەردگریت ژ گازێ. لێ لدووڤ بنەمایەكێ قانوونی (ھەر تشتەكی ل سەر نەدروستیێ بھێتە ئاڤاكرن نەیێ دروستە). ئانكو ھەر تشتەكی ل سەر تشتەكێ خەلەت بھێتە ئاڤاكرن نەیێ دروستە و بۆ دەمەكێ درێژ كار پێ ناھێتەكرن و ھەر تشتەكێ ل سەر ڤێ بنەمایێ خەلەت بەردەوامیێ ناكەت. وەك وان رێككەفتنێن حكوومەتا ھەرێما كوردستانێ بۆ ھەناردەكرنا گازا خۆ لدووڤ بڕیارا دادگەھا پاریس یا تایبەتمەند ب ھەڤركیێن گازێڤە دناڤبەرا حكوومەتا ھەرێمێ یا بنگەھی و حكوومەتا خۆجھی یا عیراقی كو ھاتبوو ئیمزاكرن ل ساڵا (1972)ێ و ب دەستێن سەرۆك كومارێ عیراقی (جەلال طەلەبانی) ھاتیە راستڤەكرن ل ساڵا (2012)ێ.
ل دوماھیێ ئەز دبینم جێبەجێكرنا قانوونا عیراقی بۆ ھەناردەكرنا گازا ھەرێمێ بۆ بازارێن جیھانێ پێنگاڤەكا باشە. چونكو دڤێت حكوومەتا ھەرێمێ لدووڤ بنەمایێ قانوونی (تنێ راستی یا راستە) كاربكەت، ئەوژی ب كارئینانا دەستوور و قانوونێن عیراقییە بۆ ھەناردەكرنا گازا ھەرێمێ دا حكوومەتا ھەرێمێ شایستەیێن خۆ وەربگریت و ھەڤوەڵاتیێن ھەرێمێ ژی شایستەیێن خۆ وەربگرن دویر ژ ئەوان رێککەفتنێن گەندەڵ یێن ب دەستێن پیس ھاتینە ئیمزاكرن.
- رێڤەبەرێ نڤیسینێ
