هەر دەسپێکا ژیانێ ژ پێکئینانا خێزانێ دروست بوویە و، مرۆڤ پێدڤى دراڤى یە و دراڤ پێدڤى کاریە و کار پێدڤى دەمى یە. ڤێچا گەلەک جاران دێ مرۆڤ تووشى ئاریشان بیت، ب تایبەت ژ هندێ کو چ پلان یان نەزانینا دەمى. هەر کەسەك ب رێیەکێ دێ دەمێ خوە بوورینیت، بێ کو بزایت یان ژى بێ مفا بیت. ب راستى دەم یێ پێدڤیە کو مرۆڤ گرنگیێ پێ بدەت د ژیانا خوە یا رۆژانە. هەر کەسەک ب کارەکێ ڤە دێ مژیل بیت و چ ئەو کار ژى یێ ناڤ مال بیت یان ژى بچیت بۆ دەرڤە. مەرەم ژى پێ ئەوە کو بۆ پێدڤیێت مالا خوە. ڤێچا ئەڤ دەم بووراندنە چ دگەل کارى بیت یان ژى هەڤالان ڤە. بەلێ هندەک کەس دگەل هەڤالان تا درەنگێ شەڤێ دمینین و خێزانێن خوە پشگوهئێخیت. های ژ مالا خوە نییە و زارۆیێن خوە و دەمێ خوە دگەل یاریێن بێ مفا دبوورینیت. یانژى دەمێ کو گۆمان بۆ ژنێ دروست بیت ل وى دەمى دبیتە تۆلڤەکرن بۆ ژنێ وئاریشە پەیدا بن. ئەڤ زارۆیە ژى ب باشى ناهێتە پەروەردەکرن. ئەرێ گرنگى دان ب دەمى تشتەکێ کو مرۆڤ هندى بەحس بکەت دبیت کێم بیت. چونکى ئەڤرۆ ژیان دهندەک قۆناغا دا دچیت کو پێشکەڤتنەکا زۆرا مەزن بخۆڤە دیتى و ئەڤی دەمى ژى مرۆڤ ب کارێت باش و ب مفاڤە دبوورینیت. وەکى چ مزگەفت یان جهێن ئاینى و رەوشەنبیریێ و دەزگەهێن رەوشەنبیریێ و پەرتووکخانا و دگەل وان کەسان بوورینیت کو کارێ مرۆڤى دگەل وى و پاشى ل ڤى دەمى پەشیمان نەبیت ڤە.
هەر چەوا بیت مرۆڤ هندەک دەمێ خۆ بۆ خێزانا خوە تەرخان بکەت. هەمى دەمێ بیت و هەولدان هەبیت هەر بۆ جهێن ب مفا و مفاى ژێ وەرگریت ل دەمى و خێزانا خوە ژى پشگوهـ نەهاڤێت. ب مخابنى ڤە کو جڤاکێ مە ئەڤرۆ گرنگى ب دەمى نادەن و دڤێت گرنکى ب دەمى بێتە دان و هەر کاتژمێرەک بۆ تشتەکێ بێتە دان و بێ مفا نەچیت. هەروەسا ژى دڤێت هەر قۆناغا زارۆکانیێ بگەهیت چ لایێ دەیبابا بیت یان هەر لایەکى دى ڤە بیت و دڤێت رێکخستنەک هەبیت و بێتە تەرخانکرن و لایەکێ دى ڤە. ئەڤ چەندە نە بیتە سەر حسابا کەسەکێ دى ڤە و دڤێت گرنگى ب کەسایەتى بێتە دان. هەروەسا دەم ب شێوەیەکێ بێتە رێکخستن و مفایى لێ وەرگریت و دڤێت کۆمبوون یان دانوستاندن ل دەڤ وان هەبن و خێزان گرنگیێ ب دەمى بدەن دا زارۆیێن وان ژى دەمى بەرچاڤ وەربگرن و مفاى لێ ببینن و رووتینى یا هەى و دڤێت ئەڤ رووتینیە ژى بێتە شکاندن و نەمینیت. دڤێت هندەک دەمێ خوە ژى بۆ خێزانا خوە تەرخان بکەت بۆ نموونە کو نها دا د هەبوونا ڤایرۆسا کۆرۆناى دبین کو ل هەرێما کوردستانێ خەلک وەک گرتیەک لێ هاتیە د ژیانێ دا. لێ ل وان کەسێن کو هەردەم ژ دەرڤە و بێ کو هزر د مالدا بکەن کانێ چ هەیە نیە. یانژى هەر نەخۆشیک دى لێ ئەڤە بۆ جڤاکى مە گشتى بوویە وانەک ل ژیانێ دا کو هەموو بزانن کانێ مالدا ژى چ ماف و حەقەک هەیە چ مالدا یان ددەرکەفتنى یان ژى ددەمێ خوە بدەت خێزانا خوە و زارۆکێن خۆ یا گرنگە. ئەڤە دیار دبیت ل ڤان رۆژا ب سەر وان کەسێن کو چ هزرەک کربیت بۆ مال.
(گووتار دەربڕینا بۆچوونا نڤیسکارانە، نەیا سایت و گووتارنامەیا رۆژئارتیکڵ)