عێراق د ناڤبەرا دوو پایتەختێن شەڕ و ئابوورێی دا

ئابووری و بازرگانی و، بەرژەوەندێین دەولەتان د سەردەمێن نووگەر دا جهێ تەڤ پەیوەندیێن سیاسی و نەتەوەیی و ئۆلی گرتیە. ئەگەر دسالێن پاشین دا پەیوەنوویێن وەلاتان ل سەر بنیاتێ ئۆلی ئان نەتەوەیی هاتبان رێکخستن و هەڤڕکیا وانا ژی ب پیڤەرێن شەڕی بان. لێ نوکە ئەو پیڤەر و پەیوەندی ل سەر بنەمایێن ئابووری و بازرگانیی یە و جهێ تەڤ پەیوەندیێن دن گرتیه. لەو فەرە هەر وەلاتەک ژ بۆی ب هێزبوونا خوە خوەدی ئابووریەکا سەربەخۆ و ئازاد بیت، داکو بکارت بەرژەوەندیا مان و هەبوونا خوە ب چەسپینت. لەوا ئەم پەرەپێدانا چالاکیا ئابووری و بازگانیا سەربخوە ل هەرێما کوردستانێ ژ لایێ نێچیرڤان بارزانی ب کارەکی خوەدی باندۆر دبینین بۆ رۆل و پێگەها هەرێما کوردستانێ و نیشاندانا هەرێمێ وەکە ناڤەندەکە ئابووری ل دەڤەرێ. پرۆسێسا ئابووریا سەربەخۆ ل کوردستانێ نە تەنێ پڕۆژەیەکە بازرگانی یە، بەلکو پرۆسێسا مان و هەبوونا هەرێما کوردستانێ یە د هاوکێشەیێن سیاسی و ئابووریا وەلاتێن ناڤین. دا ئەم میناکەکی بینن؛ ئەگەر نها ل پایتەختا عێراقێ بنێرین، ژبەرکو هێزا خوەی ئابووریا سەربەخۆ ژ دەست دایە و بڕیارێن وێ ل ناڤچەیێن دن و ل وەلاتێن دەردۆر تێ داین ژ بەر ڤێ یەکێ د هاوکێشەیێن ئابووری دوورکەتیە و پتر هەڤڕکی و ململانێ شەران ل وور تێ دیتن. ئەڤە بەروڤاژی پایتەختا هەرێمێ بوویە جهێ هەڤڕکیا ئابووری و بازرگانیێ.

سەرکرداتیا هەرێمێ و نەخاسمە نێچیرڤان بارزانی ب لێزانانە کارین بەروڤاژی بەغدادێ، هەولێرێ بکەنە ناڤەندا ململانێن بازرگانی. ب نێرین و خواندنا مە بۆ واقعێ هەیی، ئەم د شێین ڤێ نازناڤێ ژ هەردوو پایتەختان ب دانین. بەغداد پایتەختا هەڤرکیێن شەڕان و، هەولێر پایتەختێ ئابووریا رۆژهەلاتی. چونکی ئەگەر بێت و ئەم لێ بنێرین دەمێ شاندەکە سیاسی ئان بازرگانی سەرەدنا عێراقێ دکەت، ململانێن مەزهەبی (سوننی- شیعە) ئان هەڤرکیا شەرێ (ئیران- ئەمریکا) ل ور ب رێڤە دچن و مژارێن چڤینێنە. لێ هەر هەمان وەفد دەمێ سەرەدانا کوردستانێ دکەن مژارا چڤینا وان ب گەلەمپەری ئابووری و بازرگانیە. باشترین میناک ژی ئەو یاداشتا د ناڤبەرا ژوورێ بازرگانیا ئەمریکا و هەرێما کوردستانێ هاتە ئیمزاکرن، کو دێ دەرگەهێ “٣ ملیۆن” کۆمپانیایان ب سەر هەرێمێ و عێراقێ ڤەکەت و، هەولێرێ کەتە ناڤەندا بازگانیا رۆژهەلاتا ناڤین. و د پلانا وان دا هەیە کوردستانێ د هند بیاڤان جهێ ئیرانێ بۆ هەناردەیێن وەلاتان بگریت و بەغداد ژی ئێکە ژ وان جهان. ئەگەر سەرنجێ بدەین نێچیرڤان بارزانی د گوتارا خوە دا ل رۆژا ئیمزاکرنا یاداشتێ ژ بۆ بەغدادێ گۆت (هوون دکارن ل ڤێرە هەرێما کوردستانێ مینا دەرگەهەکی مەزن ژ بۆ بازرگانیا بازاڕێ جیهانی بکاربینن). ئەڤەژی رامانا هندێ ددەت کو گازیەکە و واقع ژی دسەلمینت کو هەولێر دێ پایتەختا بازرگانی و ئینێرجیا ئەمریکا بیت ل دەڤەرێ.

(گووتار دەربڕینا بۆچوونا نڤیسکارانە، نەیا سایت و گووتارنامەیا رۆژئارتیکڵ)

Leave a Comment

پۆستی ئەلیکترۆنییەکەت بڵاوناکرێتەوە. خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

Scroll to Top