زارۆک مينا تۆڤييه، كانێ چاوا دەما تۆڤى دناڤا ئاخەكا زەنگين و بژارەده دچينن، مەزن. گەش، رەنگدار و زاڵ دەردكەڤيت. هەردەما هەمان تۆڤ دناڤا ئاخەكا بێ سەروبەر و بێ كەرست و مفادا دچينن، مرى و بێ رەنگ و بەزيو دەردكەڤيت. زێدەبارى ڤێ چەندێ بابان ژى كارتێكرن ل سەر ئەوى تۆڤى هەيە! كانێ سيفەتێ هەردوو بابان يێ چاوانه؟ ئەو تۆڤێ ژێ دهێته چاندن دێ تێكەلەيا هەردوو بابان دەركەڤيت. زارۆک ژى هەر ب ئەڤى شێوەى دهێته وەسفكرن. دناڤا جڤاكا ئەڤرۆدا و وەك كو ب چاڤێن خوه دبينن بارا پترا زارۆکا ب شێوەى كو پێدڤى ناهێته فێركرن و پەروەردەكرن. هەروەسان وەك مفا و هەبوونا پێدڤيێن خوه ناژين! بەلكو وەك چاڤلێكرن و ديتنا دەوروبەران نيشا دهێته دان. دێ بينن كو هەر كەس دشێت ببيته دايك و باب و زارۆکان پەيدابكەن و ب خودان بكەن! وەكو ب ساناهيترين و مشەترين پرۆسێسا ل بەر دەست! ب لێبورينڤە. هەكه پرسيارێ ژخوه بكەين ئايا رێژەيا وان گەنجێن سەركەفتى چەندن؟ رێژەيا وان گەنجێن خوەدى کار و داهاتەك باش چەندن؟ ئەڤه هەمى بۆ ئەگەر و سەقەتيا دوو دەستهەڵاتا دزڤرێت. دەستھەڵاتا ئێكێ: دايك وباب کو هەر ژ بچويكاتيڤه و دەما ژيێ زارۆکى دگەهيته شەش ساليێ دێ فرێكەنه قوتابخانێ بێ كو رێكێ لێ خۆش كەن و ببنه رێنيشاندەر بۆ زارۆکێ خوه، كانى دچييه قوتابخانێ بۆ چ مەرەم؟ بەلكى گەلەك ژ دايك و بابان وەسان دزانن كو ئەڤ زارۆکه دێ بۆ ماوێ چەند دەمژمێرەكا ژ بەلا وان ڤەبيت، هەتا كو كارەك خوه يێ تايبەت ئەنجام ددەن يان ژى دەوامەك فەرمى ب داوى دئينن.
دەما زارۆک دەست ب خاندنا خوه دكەت و پشتى كو ژ قوتابخانێ دزڤریت، دێ ئێك ژ دەيك و بابان ب مەرەما هاريكاريێ دەستێ وى گریت ژبۆى نڤيسينا چەند پيتەكا. ل شوينا هندێ كو هەول و پێكولا نيشا بدەت و ب چەند جاران يان ب رۆژان ب تنێ بنڤيسێت دا فێربيت. دەستهەڵاتا دووێ: (حكومەت) دێ بينین دئەڤرۆدا، حكومەت دێ جەختێ ل سەر گەلەك برياران كەت بێ كو بەرى هنگى لێكۆلينەك ل سەر بنەمايێن وان برياران كربيت ب شێوەكى پراكتيكى و جودا كار ل سەر كربيت وزانەبيت دباشى و خرابيێن ئەنجامێن وێدا. ئێك ژ وان برياران كو هەمى دەرچوويێن پۆلا 12 حەق يێ هەيى وانا بدەت هەتا پۆلا نەهێ بنەرەتى بێ كو پسپۆرى دكارێ مامۆستايێدا هەبيت. پێدڤيه هندەك مامۆستايێن خودان پسپۆری بنەرەت فێربكەن و بگەهينن، داكو ل ئامادەيى ئەڤ بنەرەته يێ گەش و ئامادەبيت بۆ تەمامكرنا پرۆسێسا خاندنێ. دڤيابیت كو ژ بەرى ژن و زەڵام هەڤژينيێ پێك بينن، بزانن كو تەمەنێ وان يێ گونجايه و شيانا خوەديكرنا زارۆکەكى ساڤا هەيە کو وەكو پێدڤى بهێته خودانكرن يان ژى نه! و كانێ چ بەلگه و زانين دپشت خوەديكرنا زارۆکيڤە هەنه. ديسان هەولبدەن كو زارۆکێ خوه دويرى خاندنا بەرمەجى و ديكۆرى بدەن يا كو ئەڤرۆ نيشا زارۆکان دهێته دان ژ هەردوو لايەنانڤه.
پێدڤيه ئەم هەمى دزانا بن ل سەر هندێ كو بنياتێ ئاڤاكرنا زارۆکى پۆلا بنەرەته. گەر دپۆلا بنەرەتدا وەكو پێدڤى نەهيته فێركرن، ل ئامادەيى چ تشتەكى زێدەتر فێرنابيت، ژبەركو عەقلێ وى ئەو شيانێ وەرگرتنێ نينن وەكو كو ل بنەرەت هەيى. قوتابى ب ئاستێ خوەيێ لاوازڤە دهێته فرێكرن بۆ ئامادەيى و ئێدى ئەو مامۆستايێ پسپۆر دئاستێ ئامادەييدا نەشێت فێربكەت. ئەڤە ژى دبيته ئەگەرێ كێشان و زحمەتيیان بۆ هەردوو لايەنان. ئەم هەمى ب چاڤێن رۆناكڤه دبينن بارا پترا مامۆستايێن بنەرەتى وانەبێژن (محاضر) گەلەك ژ وان و ب تايبەت ل هەر شەش قوناغێن دەستپيكێ يێن بنەرەت تنێ پۆلا 12 يا خلاسكرى و بێ شارەزايى و پسپۆری كارێ خوه ئەنجام ددەن. ئەڤە هەمى يا بووى ئەگەرێ هندێ كو رێژا دەرچوون و سەركەفتنێ ل كوردستانێ ب شێوەك گشتى كێم ببيت. ڤيابيت كو دايك و باب زانەبن ل سەر چاوانيا فێركرنا زارۆکێ خوه. هەم حكومەت ژى يا زانەبيت ل سەر وان بريارێن كو پەسەند دكەت ژبۆى ببيته رێنيشاندەر بۆ زارۆکێن وەڵاتێ خوه. ل وى دەمێ ئەم زارۆکێن خوه ب جوانى فێركەن، هنگى چاڤێن وەڵاتى دێ رۆندار و پێشكەفتى مينن.
- قوتابیا زانکۆیا زاخۆ.
(گووتار دەربڕینا بۆچوونا نڤیسکارانە، نەیا سایت و گووتارنامەیا رۆژئارتیکڵ)