گەلەک رابوون دۆز هاژۆتن زوو وەستیان و ب نیڤی بەردان. عبدالرحمن صدیق دبێژیت ل دویڤ یاسایێن بەریتانی، چێنەدبوو ژن ئێکسەر بەشداریێ د شەڕیدا بکەت. چونکی د بوارێ فیزیکیدا یا لاوازە و دێ بیتە ئەگەرێ بێ ورەییا ئارتێشێ. لێ پشتی بەرخوەدان و قارەمانییا ژنا کورد ل رۆژئاڤا دیتی، یاسایێن خوە سەرەراستکرن دا ژن بشێت بەشدار ببیت. دگووت بۆ سەلماندنا ڤێ نێرینێ هەر کەس دشێت بچیت پرسیارا کۆنسولێ بەریتانیا بکەت ل هەڤلێرێ. ژبەرکو یێ بڤێت بەرامبەر چەمکێ کەڤنەپەرستی و دابونەریتێن تۆزگرتی راوەستیت، ل چاڤێن کەسەکێ پاشڤەرو و کالفام نانێریت و دێ یێ رژد بیت ل سەر کارو خەباتا خوە. دەما خوە پشتی پەیدابوونا پارتیێن چەپ گەلەک گروپ و رێکخستن پەیدا بوون، قالا وێ ئێکێ دکر کو لینین پێشەنگێ شۆرەشێ گووتییە شۆرەش بێی ژنێ چێنابیت. هەر ژ حزبا شیوعی بگرە و تا کۆمەلێ و تا گەلەک ژ وان گروپێن باکوورێ کوردستانێ چ (پێشەنگ) و (کۆک) و گەلەکێن دی، ئەو ژی پتر ل باژاران د کار و خەباتێدا بوون. دەم و دەوران دەرباس بوون وەکی کەڤیێن بەفرێ بوهژین ب تلێن دەستا دا هێنە هژمارتن.
یا شییای بەرخوەبدەت تەنێ (پ. ک. ک) بوویە. راستییا جڤاکا خوە باش دەستنیشان کربوو کا دێ چاوا وێ کەتە بەرنامێ کار و خەباتا خوە. ب رژدی ل سەر راوەستیت. دناڤ رێزێن حزبا شيوعی دا هەبوون ل کوردستانێ کەسێن هشیار و تێگەهشتی، وەک ژن، دکتور هەبوون، هاریکارییەکا باش بۆ خەلکی دکرن. لێ ئاستێ هشیارییا خەلکێ مە گەلەکێ نزم بوو، یا دی وان ژی خاندنەکا راست و دروست بوو رەوشا هەیی نەبوو ئەوا هەر کەس چاڤەرێ دکر پێکنەهات. پاشی پێویست نە هاژۆتن، زوو وەستان و ب نيڤی بەردان. ژبۆ رەوشا هەیی و دوگما بویینا مێشکێ قەرسی یێ جڤاکێ، پێتڤی ب هندەک کلیلا( کۆدا) هەیە دا تێکەڤنە ناڤ و دەرباسی هندەک بوارێن دی ببن. پ. ک. ک دوێ ئێکێدا ب شارەزایانە کەڤتە ناڤ وێ جڤاکا کۆنسرفاتیف (محافزەکار) وەک دەستپێک ب کنج و جلێن ژنا کورد دەرباسی ناڤا خەلکی دبوون، هەتا پیچ پیچە خوە ب خەلکی دایە پەژراندن. ب وان کۆدا دەرباسی ناڤا وان مێشکێن قەڕسی بوون. نەتەنێ ئەو ئارێشە ژ لایێ جڤاکێ ڤە ددیت، هەتتا دناڤا رێکخستنێ ژیدا یا پێش چاڤ بوو.
جارەکێ د (medtv)دا ب رییا بەرنامەکی بابەت چوو سەر وێ ئێکێ، مەحمود باکسی و ئۆجەلان بەحسا وان رۆژێن دژوار دکرن، ئاستەنگیێن هەیی چاوا دەرباسکرنە. چونکی خویشکا مەحموود ئێک بوو ژ وان کچا یێن ل سوێد بەشدار ببوو خۆیندکارا بەشێ پزیشکی بوو. پشتی دەمەکی شەهید دبیت، گەلەک کەس هەبوون د ناڤا رێکخستنێن واندا ئەو ئێک قەبوول نەدکر. هەم ژن وەک پێتڤی رۆلێ خوە ببینیت، هەم کەسێن خاندەڤان و هشیار، ب تایبەت ل ناڤ باسکێ لەشکەریدا. چونکی پتر کۆرە گوندی بوونە، ئۆجەلان دگووت دناڤا رێکخستنێدا ئەم ب توندی بەرامبەر وان کەسا راوەستییان، هەتتا پرۆپاگندا وێ ئێکێ دکر کو پەیوەندییەک د ناڤبەرا فەرماندە عەگید و خویشکا باکسیدا هەیە، دا پتر ببیتە رێگری هەم ژ بۆ ژنێ هەم بۆ کەسێن هشیار وەکی عەگید، هەتا گوتگووتک هەبوون کو هەردووک ژوان ب پشتڤە هاتبنە شەهید کرن. بەلێ هەم رێکخستن هەم ب رییا وان راپۆرێن کو بەردەوم بۆ ئۆجەلان دچوون. شیان روی ب روی وان ئاستەنگ و بەرتەکا ببن.
جارەکێ وەسا چێبوو من ئێک ژ خەلکێ سلێمانیێ دیت ل هۆلەندا، دەمەک بوو تەڤلی رێزێن وان ببوو. مە بەحسێ وان ئاستەنگییا دکر یێن دەستپێکێ. گووت ئاستەنگییا هەری سەرەکە هۆشمەندییا زەلامێ کورد بوو یا مە ژن پێ ددیت، دا کەڤینە پەروەردێ دا ژنەک هێت بێژیت هەڤال تۆ چەکی شاش ب کارتینی دێ خوە پێ کوژی، هۆسانە، دا بیتە چالاکییەکا لەشکەری بۆ ئەنجامدانا وێ چالاکیێ دا بێژن هەڤال وە باش پەروەردە نە دیتییە ئەم دێ چین. دگووت ب ڤان ئاخفتنا ئەم ب حال دچووین. هەر دیسا ژی هێشتا ژن دبن سیبەرا زەلامدا ما بوو. تا وەلێ هات باسکێ لەشکەری یێ ژنا ئاڤا ببیت (ی. ژ . ا) یەکینەیێن ژنا ئازاد، ل دویڤ پێشنیارا ئۆجەلان دا ل هەمی بوارەکیدا ببنە خودان بڕیار. ل رۆژئاڤا ئەگەر مرۆڤ ببینت پرانیا سەر فەرماندارێن سەرپەرشتییا شەڕی دکرن وەکی رۆژدا فەلات. نزانم کێ و کێ پرانی ژن بوونە. د باوەرییا من دا زەلام هەبوونە باشتر ب رێڤە ببەن. لێ ئەو دخازن مێژوویا تێتە نڤیساندن مۆرا ژنا کورد پێڤەبیت، ل باکوور ب تایبەت دهەلبژارتنادا رێژەیەکا باش یا ژنا هەبوو. گەلەک جار ۳٥-٤٠ دەرباس دکر. جارنا رەنگێ نەرازیبوونا خەلکی ژی هەبوو و جڤاکا مە هێژ مۆرا ئەشیرەتگەری و رۆلێ ئۆلی پێڤە دیارە. لێ وان ئەو ئێک د بەرچاڤارا دەرباس نەدکر. بەردەوامی ددا وی بەرنامێ وان دایە بەر خوە. هەر ب وێ ڤەگرێدایی دەست تێوەردانا رۆژئاڤاییان ل رۆژهەلاتا ناڤین ئەو بوویە هەتا کو ژن رۆلێ خوە نەبینیت. ل هەمو دام و دەزگایێن دەولەتێدا، دیموکراسی پێک ناهێت هەتا کربوو مەرج دڤێت ئەو رێژە بگەهیتە ۲٥ -۳٠ ل سەدێ تەڤکەرا پ. ک. ک وەک ریالیتە (راستی) ئەو رێژە دەرباس کرییە. دیسان سیستەمێ هەڤسەرۆکاتی کو ل هەمی وارەکیدا. ملێ ژنێ ب ملێ زەلایڤە بیت. هەروەسا ئەو مەرجەکێ وان بوو ژ بۆ کونگرا نەتەوەیی، ر ەنگڤەدانا رویێ ژنێ یە پێڤە. رامانەکا ئێک جار گرنگە، ئێک ژ تایبەتمەندییا جڤاکا مە دەما خەلکەکی، سەرەدانا کوردستانێ کری وێ ئێکێ بالا خەلکێ بیانی ب خوە راکێشایە.
ب باوەرییا من پشتی شەڕێ جیهانێ یێ ئێکێ یێ شییای جهەکێ باش بدەتە ژنێ مستەفا کەمال بوویە. بەرییا فرەنسا ب ۱٥ سالا ژن دەرباسی پەرلەمەنتۆیێ کریە و هەتا وەک كچ ئینایە بخودان کرییە، فێری پیلوتییێ ئاژۆڤانییا فرۆکێ کرییە، بەشداری د بۆمبەبارانا دێرسمێ دا کرییە یا شۆرەشا سەید رزا، فرۆکەخانا ل ستەنبولێ ب ناڤێ وێ ناڤ کرییە (صەبوحا). ل هەمی رۆژهەلەلاتا ناڤین کەس نەبوویە خوە سەربلندێ ژنێ ببینیت، هەتا نوکە ژی هێشتا ئەو ئێکە یا ژنا تورک چالاک کرییە دهەمی بوارەکیدا. ل رۆژئاڤا ب هەمی وێ لەزاتییا خوەڤە، ژنێ مۆرا خوە ل هەمی بوارەکی دایە چ وەک یاسا، کو هەمبەری زەلامییە، چ وەک بەشداری د هەمی سەکتەرێن ژیانێدا. کی هەبوو ل تورکییێ یان ل رۆژئاڤا رێگیریێ بکەت، سەرەرای پێشداچویینا ژنا تورک، لێ گەلەک بوار هەبون ژنێ خوە تێدا نە ددیت، ب تایبەت یێن پۆلیسی و ئاسایش. ئەکتیفبوونا ژنا کورد، ئەو ژی نەچارکرن کو ب هەزارا ژنا دامەزرینن دا ل مێتینگان، خوەپیشاندانان، بکارێ ژنان رابن. ل باشوور هەرچی بریارەک هەیە بەرییا تێکەڤیتە بوارێ ژیانێ هەتا ل چاڤێن دەردورێن محافزەکار نەنێرن، کا دێ ریئاکسیۆنا وان چبیت، نەوێرن پێنگاڤا خوە باڤێژن، وەکی جامێرەک هەبوو خوە بێ دەستهەلات ددیت بەرامبەرهەڤژینا خوە، ئەگەر ئێک لێ ببا مێڤان دا گازیکەتێ، کا بۆ مە چایەکێ چێکە، ئەو ژی دا بێژیێ “چی چی” ئەو ژی دا بێژیت چننە بابۆ چننە. یێ ل دویڤ جڤاکێ راچو کا دێ بەرێ وی بەرەڤ چ ئاقار هاژۆت، ئها دێ هۆسا بیت، هەر رۆژ سەرێ وی ب کەڤرەکی دکەڤیت، ئەز دبینم ئەگەر هۆسا بچیت دێ تلوخە د گوها دا هێت.
(گووتار دەربڕینا بۆچوونا نڤیسکارانە، نەیا سایت و گووتارنامەیا رۆژئارتیکڵ)