درۆژەکا وەکی ئەڤرۆدا بەری”۱۰” دەهـ سالان، ئانکو ل رێکەفتی 3/8/2014 خەلکێ شنگالێ ب دڕندەترین شێوە ژلایێ رێکخراوا تیرۆرستیا داعشڤە هاتنه جینۆسایدکرن. ب سەدان کەسێن بێتاوان ژلایێ تیرۆریستانڤە هاتنە کوشتن. هەڵبەت هەر ژ کەڤندا و تا نوکە زۆربەی جاران کورد و کوردستان دگەل عێراقا شوڤینێ نینە. نموونە ئەنفال و کیمیاباران و جینۆسایدکرن و تەعریبکرن یا سەلماندی و جینۆساید و کارەستا شنگالێ کو جیاوازی دناڤبەرا پیڕو جوان و ساغ و نەخۆش و پەككەفتی و گەنج و زەلام ئافرەتاندا نەکر، ئێک ژ مەزنترین كارەسات و تراژیدیا و هێرشێن هۆڤانەیە. هەڵبەت زۆر فەرمان ب سەرێ کوردێن ئێزدی هاتینە و ئەڤە فەرمانا “۷٤”یە بسەرێ کوردێن ئێزدی دهێت. کارەساتەکا دژی مرۆڤایەتی کو بەرامبەر ب میللەتێ كورد ب گشتی و ب تایبەتی بەرامبەری کوردێن ئێزدی یێن رەسەن هاتیەکرن. ئەو ژی ژبەر هندێ کو ئێزدی و كوردبوون.
دەرئەنجاما هێڕشا تیرۆرستێن داعش بۆ سەر قهزايا شنگالێ و جینۆساید دهرههقى ئێزدیان دا ئهنجامدای. تیرۆرستان ٦٤۱۷ كچ و ژنێن ئێزدیان گرتن، زێدهترى ۳٥۰ ههزار وهلاتيێن ئێزدى ئاوارهى كهمپان ل دهڤهرێن جودايێن ههرێما كوردستانێ بوون. ههروهسا نێزیكى۲٥۰۰ گرتى تا نۆكه دبێ سهروشینن و رێژەکا زۆر ژ خەلکێ شنگالێ قەستا دەڤەرێن هەرێما کوردستانێ کرن و ب شێوەکێ گەرم و ل سەر راسپاردا حکومەتا هەرێما کوردستانێ ل مزگەفت و دێر و قوتابخانە و مالێن هاولاتیان هاتنە ئاکنجیکرن، تایبەت خەلکێ پارێزگەها دهۆك و زاخۆ رێزەکا زۆر لێ گرتن و ب مەردینی و باشیا خوە خەلکێ ئاوارەیێن شنگالێ ڤەحواندن و دەرگەهێن ناڤەندێن خاندنێ هاتنە گرتن ژ پێخەمەت ئاکنجیکرنا خەلکێ شنگالێ دناڤ قوتابخانان دا و حکومەتا هەرێما کوردستانێ هەموو دامودەزگەهێن میری ئێخستنە د خزمەتکرنا خەلکێ شنگالێ دا. دڤێ جینۆسایدا ھۆڤانە یا رێکخراوا تیرۆرستێن داعشدا، زۆر پیر و گەنج و کچ و بەرزەکرن و زیندانکرن و کوشتن و د گۆرێن کۆمدا ڤەشارتن. وەك گوندێ کۆچۆ و برنا زۆر کەسان ب زۆرێ بۆ سوریا و بەعاج و تلەعفەرو جهێن نەدیار.
هەڵبەت ئەڤه برینەکا کویرە و ناهێتە ژبیرکرن. ئێک ژ کارەساتێن مەزنە و بێسەروشوێنکرنا کوردێن ئێزدی، کیمیابارانکرنا حەلەبچە و چەندیین جهێن دی یێن کوردستانێ و زیندانکرن و بەرزەکرنا زۆر کوردێن ئێزدی. دیسان شەھیدێن کورد و ئێزدیان ناسناما خەباتەکە ماندونەناسن و قوربانیێن وان بەرێ بناغا رێکا بەرەف سەرخۆەبونێ یە و مۆکمکرنا ئیرادە و ھێزن بۆ بەردەوامیدانێ ب خەبات و رێبازا پیرۆز. ئەڤ رەوشا نوکە ب دەستڤه هاتێ ل باشوورێ کوردستانێ، واتە ل هەرێما کوردستانێ ب خۆڕاگری و ماندیبوونا خەلکێ ڤێ ھەرێمێ یە د سەدان سالاندا. عەقلیەتا چەپەلێن داعش وەکو هزرۆ عەقلێ رژێما چەپەل یا عیراقێ دڤیان کوردێن رەسەن ێن ئێزدی و گەلێ کورد هەر نەمینن و بهێن ب ئێک جاری وان ژ ناڤببەن. بەلێ گەلێ کورد و ئێزدێن بهێز ب ئیرادەیەک خۆراگر شیاینە دیسان خۆراگربن بەرامبەری داگیرکەران و خۆراگریا خوە پاراستی یە و ئێزدی و کوردستان ژێك جودا نابن و بگشتی ماندیبوون و خەبات و قوربانێن زۆر خەلکێ کوردستانێ ب گیان و خوینێ ئەڤ ھەرێمە هاتیە پاراستن. نوکە ژی سەرباری ھەوڵ و پلانێن دوژمنان، ھەر ژیان ل ڤێ هەرێما کوردستانێ یا بەردەوامە بەرەف ئەزموون و دەستکەفتێن باشتر ڤە دچیت. ئێزدی ژی هەبوون و رەسەنەتیا خوە بەردەوام دپارێزن.
ل بیرەوەریا “۱۰” ساليا کارەساتا شنگالێ، بھیڤیا سارێژکرنا برینێن وان یێت کویر. پێتڤی یە هەموو خەلکێ شنگالێ بهێنە قەرەبوکرن ژ هەموو لایانڤە سەرەرای وان ھەموو ئێش و ئازارێن تا نوکە د کەمپاندا رەوشەکا نەباش دانە. لێ جهێ داخێ یە پشتی بورینا “۱۰” سالان هێشتا خەلکێ مە یێ شنگالێ دناڤ کەمپاندا. لەورا فەرە میکانزمەکا نوی دجێبەجێکرنا رێکەفتنامەیەکێ دناڤبەرا حکومەتا هەرێما کوردستانێ و حکومەتا عێراقێ بهێتەکرن داکو ئەڤ ئاوارە و دەبەدەرە ڤەگەرن سەر جهـ و وارێن خوە. دیسان فەرە وەلاتێن نێڤدەولەتی یێن زلهێز ڤێ کارەساتێ ب جینۆسایدکرن ل قەلەم بدەن. دا ئەڤ کارەساتە ھەردەم ل بەرچاڤێن وان بن و براستی تراجیدی و چیرۆك و وێنەیێن وان یێن وی دەمی ناخێ هەموو جیهانێ ھەژاند و دبەردەوامن.
