دە خالۆ

                قەهرەمان عەبدلڵا حەمید   بلا عەشق ببیتە گولەکا ڤاژى هاتیە قەتاندن بلا بەفر ببیتە مویێن پرچا هەسپێ سپى دا با یاریا ب داڤێن وێ بکەتن چەپ و راست دا ژ لەپێن رەپ و رویتێن پەروانەیا ئاشتى بباریتن چەپ و راست دا شەل و شەپکێن کاویس ئاغاى بهێنە گۆڤەندا غاندى چەپ و راست بلا بێژن لۆ لۆ دە خالۆ چەمێ چەقەلێ چەمەکێ وانە یێ پرى رویڤى و گور و بەکوانە .. دە خالۆ   دە خالۆ دەستێ من د کەلەمچێ دا رزینە خالۆ…

زێدەتر بخوینە

ئاخینکێن وارەکێ بێ سەرو شوین

                دلدار محەممەد- دهۆك لێ زڤری دەستێ خۆ ب توندی ل ملێ وی دا: ئەز بۆ ته بێژم، ئەز کورێ ڤێ ئاخێ مە سینگێ من ژ ئاخ و بەرێن ڤی وەلاتی هاتیە ئافراندن لەو یێ بەرهەڤە هەردەمی پێشوازیا گولەیان بکەت بو هەبوونا وی پاتکا خوراند: گووتنێن تە یێن درویشمکی دجوانن، تێلەفزیۆن ب تە بحەسێت دێ هەر شەڤ تە مێڤان کەت! پاشی سەرێ خۆ بلندکر و ل سەر کورسیکێ ژێهەل ب ئەنیەک گرێ ڤە لێ نێری: کیژ واری!؟ ئەو وارێ ژ بلی مرنێ چ…

زێدەتر بخوینە

قەيرانا روخسارێن كچان یێن خۆمالى

                ئەڤین ئەحمەد- دهۆك جوانى ئێكە ژ دروستكرنێن خوداى کو ب سروشتى بەخشییە هەر تاكەكى، وەك مرۆڤ و جياوازكرنا مرۆڤان ژئێك و هەر كەس خودان روخسارەك بيت بۆ هندێ بهێنە ژێك جوداكرن. لێ ب سەدەما هندەک نەخۆشیێن زكمایی ل سەر روخسارێ مرۆڤى و يان ژ هندەک كارەسات و ئاريشە و برينێت دهێنە هەبوونێ، زانست بەر جوانكارى چوو وەك نشتەگەرى بەس چەوا؟! نشتەگەريێن جوانكاریێ ب واتەيا راستڤەكرنا وى ئەندامێ جەستەى كو پێتڤى ب دروستكرنێ بيت و ئەو كەسە ب ساخلەمى و پتر باوەرى بڤەگەريتە…

زێدەتر بخوینە

بۆچی ل هندێ رویدا و ل عیراقێ روی نادەت؟

                جردۆ سلێمان- شنگال وەلاتێ هندێ مەزنترین وەلاتێ هندۆسیایە ل جیهانێ. رێژا ئاکنجیێن وێ نێزیکی (1.3 ملیار مرۆڤانە). ل سالا 2002 کەسەکێ موسلمان هاتە هەلبژارتن بۆ سەرۆکاتیا هندێ هەرچەندە رێژا موسلمانان ل هندێ نێزیکی (%14)یە، ئەڤ سەرۆکێ موسلمان وەک هەڤالەکی بوو بۆ هەمی هندیان و هەمیان حەز ژ وی دکر و هەتا هاتبوو ناڤکرن ب (سەرۆکێ گەل). ل سەردەمێ سەرۆکاتیا وی مەزنترین پێشکەفتن بۆ وەلاتێ هندێ بوون، وی سەرۆکی 40 باورنامێن دکتۆراە ل زانکۆیێن جودا جودایێن جیهانێ هەبوون، نەتەوەیێن ئێکگرتی رۆژا ژدایکبوونا وی…

زێدەتر بخوینە

بلا ئەو “ئەی رەقیب”ە ل قوتابخانەیێن دهۆکێ نەمینیت

                سەرنڤیسکار ددەمێن دەربازبووییدا بۆ دووڤچوونا هندەك کاروبارێن خاندنێ یێن خوە و زارۆکێن خوە، من سەرەدانا هندەك قوتابخانە و بنگەهێن خاندنێ دکر ل دهۆکێ. تشتێ سەرنجا من راکێشای تابلۆیا سروودا “ئەی رەقیب” بوو کو دشێم بێژم ل هەمی قوتابخانەیان هاتییە هەلاویستن. ئەڤ تابلۆیا رەنگ سۆر- پرتەقالی کو ب شێوەزارێ کرمانجیا سەری (بادینی) هاتییە نڤیسین، ب شێوەیەکێ گەلەك بێسەروبەر هاتییە “وەرگەراندن” و ئامادەکرن، ژبەرکو ناڤەرۆکا وێ نە وەکی هەلبەستا رەسەنە. بۆ نموونە هەر ل دەستپێکێ وتا دوماهیێ دلدار داکۆکی و جەختێ ل سەر وێ…

زێدەتر بخوینە

(ڤیدیۆ) تووتنا بەرێ گارێ مەترسییا نەمانێ ل سەرە

              دلۆڤان حەسەن”رەزیکی” کوردستان ب گشتی خوەدی ئاخەکا ب پیت و پڕی خێروبێرە، هەر دەڤەرەکا کوردستانێ ب بەرهەمەکێ چاندنێ یا بەرنیاسە. دەڤەرا بەرێ گارەی کو دکەڤیتە سنوورێ دەڤەردارییا ئامێدیێ ژی هەر ژ کەڤندا ب تووتنێ بناڤ و دەنگ بوویە. بەڵگە ل سەر ناڤدارییا تووتنا ڤێ دەڤەرێ د پەرتووکا عەشیرەتێن بەهدیناندا یا نڤیسەرێ گەنج “هێرش کەمال رێکانی”دا هاتییە کو دیرۆکنڤیسێ مووسلی “یاسین خەیرەدین ئەلعومەری ۱۸۲۰-۱۷٤٤” ئەوێ ل سەدێ هەژدێ هاتییە دەڤەرێ د پەرتووکا خوە یا بناڤێ “‌غایە المرام فی تاریخ محاسن بغداد دار السلام”دا دایە…

زێدەتر بخوینە

خێزانی وشیار بە ئامانج مەکەن

                گەشین محەمەد- هەولێر* ئایا کۆمەڵگە بە چی پێشدەکەوێت? بەوەی هەر خێزانێک زیاتر لە دوو مناڵیان هەبێت? یان …؟ هێزی کاری هەر وڵاتێک و بوونی شارستانی بە لە دایک بوونی مناڵ و خستنەوەی نەوەیەکی نوێ دەبێت، کە باپیرانمان مێژوویەکیان دروستکردیە و ئێمەی نەوی دوای ئەوان درێژەی پێدەدەین و نەوەکانی دوای ئێمە دەیپارێزن و بەردەوامی دەکەن. لە باشووری کوردستان کە ناوچەیەکی تارادەیەک پێشکەوی پێیەوە درایا بەراورد بە وڵاتانی هاوسێی، چونکە توانیویانە کەمێک کۆنترۆڵی لە دایک بوون بکەن، دایک و باوکان گرینگی بە ژیانی خۆیان…

زێدەتر بخوینە

پەروەردە و فێرکرن بەرەڤ کیڤە؟

                عەدنان محەمەدتاهر زێباری- ئاکرێ پێشکەفتنا هەر کۆمەڵگەهەکێ د هەمی سەکتەران دا ب هەبوونا پەروەردە و فێرکرنەکا دروستە. ئەڤەش پێتڤیە ژ هەر تاکەکێ بهێت دەست پێکرن، ب جۆرەکێ کە ناخ و دل و دەروونێ وان بهێت گوهارتن. پەروەردە و فێرکردنەک ب جۆرەکێ کە پر بیت ژ زانست، رەوشەنبیری، داهێنان، رەوشت بەرزی، ڤیانا خاک و نشتیمان، گیانێ پێکڤە ژیانێ و…هتد. ئەڤەش هەمی دکەڤیت دخزمەتا مرۆڤایەتیێ دا. ڤێت قوتابخانە و زانکۆ و هەمی جهێن پەروەردە و فێرکرنێ مرۆڤ بگوهرن بەرەڤ باشتر و باشترین. ئەڤرۆ هەرێما…

زێدەتر بخوینە

ژنا کورد ‘عادیلە خانم’ حکومدار و ئاڤاکەرا جڤاکی

                زەنوون سلێڤانەی- زاخۆ ل کوردستانا باشوور ژنەکا پری ناڤدار ب ناڤێ (عادیلە خانم)تێتە ناسکرن، ژنەکا وێرەك، چاڤنەترس، زانا و خودان کەسایەتی بوویە. ناڤودەنگیا وێ باندۆرەکا مەزن ل سەر جڤاکا وی دەمی هێلابوو. نڤیسکارێ ئنگلیز (ئەدمۆندس) دبەرهەمێن خوەدا ب دوور و درێژی ل سەرنڤێسی یە و روومەتەك مەزن دایێ. ڤێ یەکێ ژی بەلاڤبوونا ناڤداریا عادیلە خانمێ زۆرتره کریە. گەر مروڤ ل سەر رەوشا ژنا کورد براوەستیت ل پێشیێ ناڤێ ڤێ خانما چەلەنگ جهەکی تایبەت گرتیە. ل سالا (۱۸٥۹)ێ هاتیە سەر دونیایێ و ل…

زێدەتر بخوینە

نەمانا نەخۆشخانەیێن حكومی

                رێڤەبەرێ نڤیسینێ رەوشا تەندروستی ل ھەرێما كوردستانێ زۆر نەیا باشە ئەگەر بھێتە بەراوردكرن دگەل دەولەتێن ھەڤسویێن ھەرێمێ و تا دەولەتێن تازەگەشەدكەن ژی، ب تایبەت رەوشا نەخۆشێن تووشی ئێشا پیس و دلی و گولچیسكان بووین و ھندەك دۆخێن زارۆكبوونێ ئەوێن پێتڤی نەشتەگەریا قەیسەری ھەی. ئەگەرێ ڤێ چەندێ ڤەدگەریێت بۆ كێمبوونا پارەیێن تەرخانكری بۆ كەرتێ تەندروستی ژ ئالیێ حكومەتا ھەرێما كوردستانێڤە ھەر ژ ساڵا (1992) و تا نھا. ھەر ژ پێكئینانا نەھ كابینەیێن حكومی پشتی ساڵا (1991) و تا نھا وان حكومەتان رەوشا تەندروستی…

زێدەتر بخوینە