زوهری جەبەلی
مرۆڤێن مەزن دەما شۆڕەشێ بۆ رزگاركرنا گەلێ خوە دكەن ژ زوڵم و زۆرییێ، مەزنتر دبن، دبن قەهرامنێن رزگاركرنا گەلێن ژێردەست و كارێزمایێ دیرۆكی. لێ گەڵەك مرۆڤ ژی ل ژێر ناڤێ شۆڕەشا، گەلەكی دكەن قوربانی و وی گەلی ب پاشڤە دبن. كوردا گەڵەك شۆڕەش كرینە و گەڵەك قوربانیدانە، تنێ شۆڕەشا سەرگرتی و بوویە ئۆمێد بۆ تەڤی گەلێ كورد، شۆڕەشا بارزان بوویە كو شیایە كوردان بگەهینتە مافێن خوە. سەركردێن دن ژی هەبوونە ل ژێر ناڤێ شۆڕەش و بەرخوەدانێ زۆر زرار گەهاندینە كوردان و بووینە بەربەست ل هەمبەری پێشڤەچوونا دۆزا كورد. پەكەكە وەك میناك كو چەند ساڵە ل ژێر ناڤێ شۆڕەش و بەرخوەدان ژ بۆ گەلێن ژیِر دەست، زرارەك مەزن گەهاندییە دۆزا كورد، ژ بلی كو كارەكێ وەسا كر كو پاشگرێ تیرۆرێ بكەڤیت پاش ناڤێ كوردان. گەڵەك زارۆكێن كوردان ب كوشتن دانە و ئەو زرارێن ل شاشیێن پەكەكێ بەر كوردان كەفتی، گەڵەك زێدەترن ژ وان زرارێن دوژمنێن كوردان ب سەرێ وان ئانینە. دابڕانا ژن و كوڕێن كوردان ژ خاندن و زانستی و عاسێكرنا وانا ل ناڤ دۆڵ و نهالێن چیایێن كوردستانێ، چێكرنا ئایدۆلۆژییەتەكا كەسی و تۆندڕەو، وێرانكرنا زێدەتر ل نیڤا گوندێن كوردان، دژایەتیكرنا دۆزا كورد و پێشڤەچوونا باشوورێ كوردستانێ د ئالیێ سیاسی و ئابووری و دیپلۆماسیڤە، كوشتنا خەڵكێ سڤیل ل سنوورێن كوردستانێ، ئالیگرییا دوژمنێن باشوور و مۆزاییدەكرن ب ناڤێ كوردان، چێكرنا چەند هێزێن چەكدار ل ژێر ناڤێن سەیر و عەنتیكە و بێ ناڤەڕۆك، لاواز كرنا هەستێ نەتەوەیی و نیشتمانی، ستاندنا رەگەزێ مرۆڤاتیێ ل ژن و مێران، برنا زارۆكان ل خاندنگەه و كولان و جادەیان، ئۆ چەند كارێن دن یێن چەپەڵ ژ ئالیێ پەكەكێڤە زیانەك مەزن گەهاندە دۆزا كورد و خاكا كوردستانێ.
پەكەكە نەشیا رۆلەكێ باش ببینیت ژ بۆ رزگاركرنا كوردان ل ژێر زوڵما دوژمنان، بەروڤاژی، پەكەكە بوویە بەشەك ژ زڵمێ و هەردەم دەستێ وێ د دەستێ نەیارێن كوردا بوویە. ب ڤێ یێكێ ژی دۆزا كوردان ل هەر چار ئالییا بێتر ئالۆز بوویە. نها پەكەكە بوویە چەپەر ژ بۆی پاراستنا سنوورێن هند وڵاتێن داگیركەرێن كوردستانێ و ل جهێ وان وڵاتا، بوویە پاسەڤانێ وانا ژ بۆ پاراستنا سنوورێن وان ل كۆمبوونا كورد و ئالیێن دن، یێن كو خەباتێ دكەن ژ بۆ دەستخستنا مافێ گەلێ كورد. پەكەكێ ژ بلی زیانێن گیانی، زیانەك مەزن ل باشوورێ كوردستانێدا، سۆتنا رەز و باغ و پاوانێن وەڵاتییان و سرووشتێ خوەزاییێ كوردستانێ، چۆلكرنا گوندان، مفا وەرگرتنا گوندییان ل بەرهەمێن سرۆشتیی وەكی، كەزان و گەنگر و مازی، شینكاتیێن خارن و دەرمانێن كوردی. میناك ل ساڵا 2015 ل راپۆرتەكا مەیدانیدا ل گوندێ (ئێدلبێ) ل دەڤەرا مزووریی باڵا، ب بهایێ 394 ملیۆن دیناران د سێ مەهاندا زیان گەهاندە گوندییان تنێ ل بەهەمێ كەنگر و مازی و كەزانێ، ژ بلی شینكاتیێن بهاری و بەرهەمێن سرووشتی، كو وەڵاتی مفای ژێ دبینن و خوەدیكرنا مالاتی هەر ل جهێ خوە كو زیانەك مەزنە بۆ هەرێما كوردستانێ. ئەڤ كارێن پەكەكێ ژی تنێ مەسەلەكا سیاسییە و ل ژێر فەرمانێ وڵاتەكێ جیران كو سەرێ كوردان نەڤێت، زۆرترین زرار گەهاندنە وەڵاتیێن هەر چار ئالیێن كوردستانێ. هاتنا پەكەكێ ژ بۆ مەخموور و شنگاڵ و برنا زارۆكێن ئێزدیا، هەولا تیرۆرا كەسایەتیێن سیاسی ل شارێن هەرێمێ، پەقاندنا بۆڕیێن نەفتا هەرێمێ، خوە نێزیككرن ل گوندییان، ئەڤ كارێن پەكەكێ ل ژێر هەژمۆنا وەڵاتێن جیراندایە و چەند مەبەستەك ل پشت هەنە، چێكرنا شەڕەكێ ناڤخوەیی و ئالۆزكرنا ئەمنییەتا هەرێمێ، ڤەشارتنا لاوازبوونا پەكەكێ و غافلكرنا خەڵكی ب ڤان مەسەلانڤە، ئالۆزكرنا پەیوەندیێن هەولێر و ئانكارا و بەغدا كو دێ ب زرارا پەكەكێ تەواو بیت، خوە ئامادەكرن ژ بۆ شەڕێ ئیران و ئەمریكە كو یا دوورە ل روودانێ، لاوازكرنا ئابوورییا هەرێمێ و، ڤەشارتنا شكەستا سیاسی و چەكداری و شۆڕەش و خەباتا خوە و، شكەستێن وانا ل باكوورێ كوردستانێ و، چەندین گڤاشێن دن ژ ئالیێ دوژمنانڤە و ئەزبەنی گوتنا پەكەكێ. لێ مخابنی ئەو گەریلایێن ب نییەتەكا كوردانە و پاقژڤە دچن بۆ رزگاركرنا خاكا كوردستانێ و ئامانجێن گەلێ كورد.
(گووتار دەربڕینا بۆچوونا نڤیسکارانە، نەیا سایت و گووتارنامەیا رۆژئارتیکڵ)